Next Space Rebels: Een race naar internetvrijheid

DIY-communities, gaming, kunst, hobbyraketbouwers, hackercommunities en een dosis kritisch ruimteactivisme. Het zijn de ingrediënten van het speculatieve storytellingproject Next Space Rebels van Floris Kaayk. In het spel speelt de gelijknamige fictieve hackersgroep de hoofdrol. Ze roept de wereldwijde community op om zelf raketten te ontwerpen, te bouwen en te lanceren. Zo kunnen zij met eigen satellieten een plekje in de baan om de aarde bemachtigen en een meer onafhankelijk internet oprichten. ‘Een rakethobbyist wordt een ervaren ruimteactivist die zich kritisch moet afvragen van wie het internet en de ruimte eigenlijk is.’

Voor Floris Kaayk is het zijn eerste omvangrijke speculatieve kunstproject dat tot een commercieel product uitgroeide. ‘Ik heb een grote interesse in het knutselachtige en het Do It Yourself-aspect van de amateurraketbouwers en ben gefascineerd door de wens van de gewone burger om net als de rijke grote bedrijven en overheden naar een andere planeet te reizen. Ook de beweegredenen van de hackerscommunity vind ik interessant, die zonder die grote bedrijven en met eigen middelen een plekje in de baan om de aarde wil bemachtigen’, zegt de digitaal ontwerper, storyteller, regisseur en filmmaker.

experiment met nostalgie

In het spel Next Space Rebels draait het om het creëren van een nieuwe vrijplaats, die net als in de jaren negentig, toen het World Wide Web het Wilde Westen was, nog niet werd beheerst door de grote bedrijven als Google en Facebook. In die zin is het een nostalgisch uitziend experimenteel spel binnen een traditionele wereld en een vooruitstrevende game; Kaayk mixt veel elementen tot een collage, vertelt een intelligent, inhoudelijk en gelaagd verhaal en biedt de spelers meerdere – kritische – keuzes aan.

race naar internetvrijheid

Het hoofdpersonage is eigenaar van het internetbedrijf Star Connect. ‘Hij is bewust een onsympathieke, activistische, anti-kapitalistische volksmenner. Een soort extreem linkse Thierry Baudet’, schetst Kaayk, ‘met een dubbele agenda die zijn ziel aan de duivel verkoopt.’ Spelers kunnen hem ondersteunen of bekritiseren, vandaar dat het spel drie eindes heeft omdat niet één scenario gunstig is. Want spelers kunnen dan wel de fictieve personages helpen in hun race naar internetvrijheid, het is natuurlijk de vraag of het mogelijk is om een vrij internet op te richten.

‘Wie de satellieten bezit, zoals NASA en Elon Musk, heeft macht over de ruimte en over de toekomst van het internet’, weet Kaayk. ‘Musk kan met vijftienduizend satellieten een schil rondom de aarde leggen zonder dat de ruimtevaartpolitie ingrijpt, omdat boven de honderd kilometer geen regelgeving bestaat. Dat is zorgelijk en gevaarlijk. Daarbij worden de vrije plekken op het internet, zoals het Dark Web, geconfisqueerd door internetcriminelen, en 4 Chan door extreem rechts.’

nieuw terrein

Met dit omvangrijke project begeeft Kaayk zich op nieuw terrein, al sluit de game naadloos aan bij zijn eerdere succesvolle projecten. Om het project te realiseren, deed hij kennis op bij het European Space Agency, maar de meeste informatie vond hij online. Kaayk, als de regisseur met technische kennis, stelde een klein team samen met een groot netwerk: Paulien Dresscher, curator van onder andere het digitale cultuurprogramma van het Nederlands Film Festival en Into The Great Wide Open, producer Siuli Ko, twee stagiairs van St Joost academie, van wie de creatieve gamer Tijmen Meijer nu vast bij Kaayks studio werkt, de ervaren programmeur Maarten Brouwer die de complexe structuur kan opzetten en stabiel kan laten draaien, en een user interface developer.

aanvullende financiering

Het team zocht ook naar aanvullende financiering. Die werd gevonden bij de Global Developers Conference (GDC) in Amerika waar ze de game onder de aandacht mocht brengen binnen het netwerk van game-uitgevers. Humble Games uit San Francisco ging met hen in zee en financierde de derde fase van het traject. ‘Zonder de startsubsidie van het fonds hadden we deze deal nooit kunnen sluiten, waarmee een experimenteel kunstproject tot een commercieel project kon uitgroeien’, zegt Kaayk. Dat leidde weer tot een deal die iedereen zich wenst: Microsoft nam een kopie van Next Space Rebels af en biedt die aan via de eigen abonnementenservice Game Pass.

positieve critici

Van tevoren had Kaayk een aantal praktische en inhoudelijke doelen gesteld. Een daarvan is het lang vasthouden van de aandacht van het gamende publiek. Dat is meer dan gelukt. ‘Ik ben er trots op dat er gamers zijn die zestig tot honderd uur in mijn verhalenwereld doorbrengen’, zegt hij. ‘Dat is een compliment want gamers zijn nogal kritische mensen.’ De statistieken van online communities als het forum van Steam wezen verder uit dat 85 % van de reviews positief is. Veel streamers en content creators speelden het spel live op YouTube en Twitch en de trailer werd live gestreamd tijdens het hoofdprogramma van E3, de meest invloedrijke gamebeurs in Los Angeles. Het spel beleefde ook z’n live première: tijdens het Nederlands Film Festival. ‘Het smaakt naar meer. Mijn doel is dat mijn nieuwe game een wereldhit wordt’, zegt Kaayk overtuigd.

Dit project werd via de Regeling Digitale cultuur in 2017 ondersteund met een startsubsidie; het vervolg van het project werd in 2019 ondersteund.

Tekst: Viveka van de Vliet