Hedy d’Anconaprijs
Van 2010 tot 2016 organiseerde het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie de Hedy d’Anconaprijs voor voorbeeldstellende zorggebouwen. Met de prijs heeft het Stimuleringsfonds aandacht gevraagd voor de mogelijkheden om de omgeving van mensen die zorg ontvangen en verlenen aanzienlijk te verbeteren. De prijs is de opmaat geweest voor het zorgprogramma dat vanaf 2013 door het Stimuleringsfonds is uitgevoerd.
Hedy d’Ancona-edities
Xenia, het eerste jongerenhospice van Nederland, wint de Hedy d’Anconaprijs 2016 voor excellente zorgarchitectuur.
De jury noemt Xenia een geslaagd voorbeeld van een kleinschalig initiatief dat vernieuwing in de zorg weet te realiseren: ‘Het hospice is een vriendelijk en intiem onderkomen dat ernstig zieke jongeren een plek middenin de samenleving biedt.’
een intiem onderkomen in levendig stadscentrum
Het winnende project is een hospice dat plaats biedt aan zes gasten in de leeftijdscategorie van 16 tot 35 jaar: een primeur in Nederland. Het betreft zorg voor jongeren in de laatste fase van hun ziekte of jongeren met een langdurige behandeling of pijnbestrijding. De jury van de Hedy d’Ancona-prijs spreekt haar bewondering en respect uit voor verpleegkundige Jacqueline Bouts, die een schrijnend hiaat in het zorgaanbod constateerde en besloot het initiatief voor Xenia te nemen. De wensen van de jongeren speelden een belangrijke rol bij het formuleren van de vereisten voor de hospice. Snel internet was bijvoorbeeld een van de belangrijkste behoeften. Door de situering in de binnenstad van Leiden, waar van oudsher veel studenten en jongeren wonen, leeft het gebouw en sluit het aan op de stad. Exemplarisch hiervoor is dat bewoners van Xenia de aangrenzende kroeg gemakkelijk via de achterdeur kunnen bezoeken. Met de komst van Xenia kreeg een verwaarloosde groene ruimte een nieuwe bestemming, waarmee ook voor de omwonenden een toegevoegde waarde is gecreëerd.
Plaats: Leiden
Opdrachtgever: DUWO, Stichting Xenia
Gebruiker: Stichting Xenia
Architect: MulderVanTussenbroek+VanVeen architecten, Leiden; Inge Storm en Esther van der Spek, Den Haag (interieur)
Aannemer: Den Dubbeleden, Noordwijk
publicatie
Bij de vierde editie van de Hedy d'Ancona-prijs is een publicatie verschenen met naast het juryrapport, beschrijvingen van de genomineerde projecten en beeldmateriaal van alle inzendingen. Bovendien is een zestal artikelen opgenomen die ingaan op actuele thema’s met betrekking tot zorgarchitectuur, zoals het belang van ontwerpend onderzoek in de zorg, het concept positieve gezondheid, nieuwe gebiedsgerichte financieringsmodellen en ontwerpen voor mensen met dementie. Download de publicatie hier.
Veilige Veste, een opvang in Leeuwarden voor meiden die op de vlucht zijn voor bijvoorbeeld huiselijk geweld, loverboys en gedwongen prostitutie, heeft de Hedy d’Ancona-prijs 2014 voor excellente zorgarchitectuur gewonnen.
Tijdens de feestelijke prijsuitreiking in het Bimhuis in Amsterdam werd, in aanwezigheid van directeur-generaal Cultuur en Media van het ministerie van OCW Marjan Hammersma en Hedy d’Ancona, het winnende project uit de zeven nominaties bekendgemaakt. Paswoningen Het Dorp, twee pilotwoningen met domotica voor bewoners met een lichamelijke beperking in Arnhem, kreeg een eervolle vermelding. Initiators van deze tweejaarlijkse prijs zijn het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en TNO.
Veilige Veste doorbreekt anonimiteit met opvallend gebouw
Het winnende project Veilige Veste is een gebouw met een nieuw inhoudelijk zorgconcept voor meiden die op de vlucht zijn voor bijvoorbeeld huiselijk geweld, geweld door mensenhandelaren, gedwongen prostitutie en eergerelateerd geweld. De heersende praktijk is dat deze groep wordt opgevangen op anonieme locaties zodat de kans op confrontatie met de daders minimaal is. “Maar dat is de wereld op zijn kop”, vindt initiatiefnemer Linda Terpstra van Fier Fryslân. “Waarom moeten de slachtoffers zich verschuilen?” Met de Veilige Veste is de situatie daarom omgedraaid. De opvang van de meiden en vrouwen bevindt zich nu in een nieuw en opvallend gebouw, recht tegenover een woonwijk. Locatie en ontwerp als statement: slachtoffers hebben niets om zich voor te schamen, en recht op de best mogelijke zorg in een goede, veilige omgeving. “Hun positie is een maatschappelijk probleem, dat met een opvallende huisvesting uit de anonimiteit wordt getrokken. Een mooi, markant gebouw op een zichtbare plek vormt een tastbare erkenning van de problematiek en draagt bij aan een oplossing.” Het voormalige politiebureau is klimaatneutraal verbouwd en de veiligheidsmaatregelen zijn goed op elkaar zijn afgestemd. Zo is er 24-uurs cameratoezicht, kogelvrijglas en zijn er veiligheidssluizen.
Eervolle vermelding Paswoningen Het Dorp voor meer zelfredzaamheid
Paswoningen Het Dorp kreeg een eervolle vermelding voor de twee pilotwoningen in Arnhem waar intelligente toepassingen van techniek in en om huis meer maatwerk biedt. Zo zijn via tablet-computers alle installaties in de woning te bedienen, en zorgen sensors in rolstoelen ervoor dat deuren voor de bewoners vanzelf open gaan. Architectenbureau Archipelontwerpers ontwierp hiermee een proeftuin om de relatie tussen architectuur, domotica en zorg door architect, meubelontwerpers, leveranciers, zorgpersoneel en bewoners intensief te testen.
publicatie
Bij de vierde editie van de Hedy d'Ancona-prijs is een publicatie verschenen met naast het juryrapport, beschrijvingen van de genomineerde projecten en beeldmateriaal van alle inzendingen. Download de publicatie hier.
Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) en Ronald McDonald Centre voor gehandicapte kinderen zijn de winnaars van de Hedy d'Anconaprijs voor excellente zorgarchitectuur 2012.
De jury noemt beide projecten in hoge mate excellent, zij het op verschillende vlakken. De projecten beslaan samen de breedte van de discussie die draait om betrokkenheid en professionele houding van zowel opdrachtgevers als architecten van gebouwen voor zorgfuncties.
Het ACTA is volgens de jury exceptioneel goed uitgewerkte architectuur; een gebouw van internationale allure. Tot in de kleinste details is het thema, een gestroomlijnde omgeving voor zorg, onderwijs en onderzoek, doorgevoerd. Het gebouw geeft patiënten, studenten en onderzoekers vertrouwen in het hoogstaande vak tandheelkunde.
Van het Ronald McDonald Centre gaat volgens de jury een sterke voorbeeldfunctie uit. 'Het sportcomplex voor gehandicapte kinderen laat zien hoe de droom van één persoon kan uitgroeien tot een indrukwekkend en origineel gebouw. Het gebouw is een plek waar kinderen met veel plezier komen om recreatief en competitief te sporten, zonder dat het een zorgfunctie uitstraalt.'
Op vrijdag 1 juni 2012 vond de feestelijke prijsuitreiking plaats in de Gotische Zaal van de Raad van State. De winnaars, Benthem Crouwel Architekten, Fact Architects en opdrachtgevers Vrije Universiteit en Stichting Ronald McDonald, ontvingen de gedeelde prijs van elk € 10.000 uit handen van mevrouw Hedy d'Ancona.
publicatie
Bij de vierde editie van de Hedy d'Ancona-prijs is een publicatie verschenen met naast het juryrapport, beschrijvingen van de genomineerde projecten en beeldmateriaal van alle inzendingen. Download de publicatie hier.
Het revalidatiecentrum Groot Klimmendaal in Arnhem is de winnaar van de Hedy d'Anconaprijs voor excellente zorgarchitectuur 2010.
De jury onder leiding van Ton Venhoeven omschreef het revalidatiecentrum als één gastvrije en open omgeving waarin de zorg een natuurlijke basis heeft, maar die tevens ruimte biedt aan andere activiteiten. Een dergelijke vorm van slim dubbelgebruik is zowel maatschappelijk als qua financiering doorslaggevend voor het maken van innovatieve en hoogwaardige zorgarchitectuur. 'Groot Klimmendaal raakt de essentie van architectuur: het maken van mooie ruimtes. Het valt te prijzen dat de zorgfunctie niet van het gebouw valt af te lezen. Het gebouw straalt zelfverzekerdheid en beheersing uit. Precies de eigenschappen die een revalidant nodig heeft om beter te worden. Het zorgconcept is op een treffende wijze vertaald in architectuur.'
Op 1 juni 2010 ontvingen de winnaars, architect Koen van Velsen en opdrachtgever dhr. J.D. Martina, algemeen-directeur van de Stichting Arnhems Revalidatiecentrum Groot Klimmendaal, de prijs van € 20.000 uit handen van mevrouw Hedy d'Ancona.
eervolle vermeldingen
Een eervolle vermelding was er voor het Gezondheidscentrum Jozef in Deventer. Volgens de jury: 'Een project dat getuigt van begrip, durf en originaliteit'. 'De analytische capaciteiten van de architect Matthijs Bouw zijn van doorslaggevende betekenis bij deze intelligente transformatie van een wederopbouwmonument.'
Het woon-werkproject Oosterdel in Broek op Langedijk kreeg eveneens een eervolle vermelding. De jury is enthousiast over de maatschappelijke inbedding van het kleinschalige zorgproject, dat te danken is aan het gezamenlijke initiatief van Stichting Veldzorg en de Raphaëlstichting, en de contextuele architectuur van 9 graden architecture. 'Door de ligging aan het aangrenzende Oosterdelgebied zijn wonen en werken volledig geïntegreerd.'
eerste editie
Uit de 112 inzendingen blijkt dat bouwen met respect voor de patiënt, cliënt, medewerker en familie, in relatie tot de wijk of omringende landschap, geen eenvoudige opgave is. Slechts enkele bijzondere projecten zijn voorbeeldstellend en inspireren. Bovendien maken medici en architecten veel te weinig gebruik van elkaars expertise. De eerste ronde van de Hedy d'Anconaprijs toont aan dat kwaliteitsverbetering in de zorgarchitectuur geen overbodige luxe is.
publicatie
Bij de vierde editie van de Hedy d'Ancona-prijs is een publicatie verschenen met naast het juryrapport, beschrijvingen van de genomineerde projecten en beeldmateriaal van alle inzendingen. Download de publicatie hier.
