Mentorship Building Beyond – 12 kunstenaars en ontwerpers geselecteerd

Met veel enthousiasme kondigen het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Prins Claus Fonds de 12 ontwerpers en kunstenaars aan die via het mentorschapsprogramma Building Beyond door middel van design en creatieve probleemoplossingen een nieuwe toekomst voor hun eigen stad kunnen gaan uitdenken.

31 maart 2022

Deze creatieven, afkomstig uit negen Afrikaanse landen, zijn allemaal actief op verschillende vlakken binnen de designindustrie, zoals architectuur, stedenbouw, digitaal ontwerp, beeldende kunst, fotografie, onderzoek en performance kunst.

mentoren

In Building Beyond gaan ze werken aan projecten die een nieuwe invulling kunnen geven aan openbare ruimtes, de gemeenschap en functionaliteit binnen hun eigen context in een zich ontwikkelend continent. Hierbij worden ze begeleid door vier mentoren die ieder op hun eigen gebied experts zijn in architectuur, kunst en design: Ola Hassanain (Soedan), kunstenaar, architect en critical space practitioner; Sénamé Koffie Agbodjinou (Togo), architect, antropoloog en tech-ondernemer; Khensani de Klerk (Zuid-Afrika), architectonisch onderzoeker, ontwerper en performer; en Selly Raby Kane (Senegal), modeontwerper en kunstenaar.

ontmoeten, uitwisselen en creëren

Building Beyond is een alternatief educatief programma dat zich richt op het bevorderen van thought leadership, het stimuleren van kritisch denken en het herkaderen van op design gebaseerde activiteiten. De groep komt gedurende het jaar regelmatig online samen om na te denken over de toekomst van steden en gemeenschappen, terwijl ze elk een eigen concept ontwikkelen dat past in hun bredere werk. In juni zullen ze een week samenkomen in Dakar, Senegal, om workshops te volgen, te netwerken, te experimenteren en de stad te ontdekken. Vervolgens komen ze in oktober naar Nederland, waar ze hun samenwerking voortzetten, kennis uitwisselen met vakgenoten en nieuwe en blijvende verbintenissen kunnen vormen.

Met dit programma willen we bijdragen aan een duurzame dialoog over hoe creatieve activiteiten die geworteld zijn in lokale gebruiken en gemeenschappen kunnen resulteren in nieuwe perspectieven en het bevorderen van transformatieve stedelijke agenda’s, zodat we onze wereld anders kunnen gaan bewonen.

de ontwerpers en kunstenaars

Flavia Gwiza

Flavia Gwiza is architect en stedenbouwkundige in Kigali, Rwanda. Gwiza focust zich in haar werk op het creëren van veerkrachtige stedelijke ruimten. Ze behaalde een master in Urban Design aan Virginia Tech en een bachelor in Architecture aan de Universiteit van Rwanda. Haar werk omvat architectonische en stedenbouwkundige ontwerpmethoden en het faciliteren van participatieve planning en designworkshops. Gwiza ontving twee prestigieuze internationale ontwerpprijzen: de derde prijs bij Archigineer Africa voor een project gericht op de uitwerking van een geschikt en duurzaam huisvestingsmodel voor de waterrijke gebieden van Kigali (2012) en een eervolle vermelding bij de Holcim Awards for Sustainable Construction voor een teamproject gebaseerd op participatieve opwaarderingsstrategieën voor Kora, in het Nyarugenge District.

Hana Tefrati

Hana Tefrati is een choreografe, performer, beeldend kunstenaar en curator, gevestigd in Marrakesh, Marokko. Na haar studie aan het European Dance Development Center (EDDC)/Dansacademie in Arnhem (2006) is Tefrati internationaal gaan samenwerken met kunstenaars en choreografen. In 2011 ontving Tefrati de Dance Web Scholarship en werkte ze samen met Tino Sehgal tijdens Documenta13. In 2012 richtte Tefrati in Marrakech het Queens Collective op en opende ze een community kunstcentrum, wat ook de thuisbasis is voor het Queens Collective. Als artistiek directeur leidt ze meerdere projecten, residenties en evenementen die het publiek in staat stellen met elkaar in contact te komen en een hechte gemeenschap op te bouwen. Hoewel Tefrati zich momenteel vooral bezighoudt met het creëren van nieuwe ruimtes voor experimenteel bewegingsonderzoek in Marrakech, blijft ze internationaal optreden, dansen en lesgeven in improvisatiedans.

Russel Hlongwane

Russel Hlongwane is een culturele producent en consultant voor de creatieve industrie in Durban, Zuid-Afrika. Zijn werk bevindt zich op het snijvlak van erfgoed/moderniteit en cultuur/traditie en raakt aan diverse kunstzinnige disciplines. Hij houdt zich bezig met cultureel onderzoek, creatieve producties, design, curatorschap en de creatieve economie. Hlongwane maakt deel uit van een aantal collectieven, werkgroepen en programma’s verspreid over de hele SADC regio (Ontwikkelingsgemeenschap van zuidelijk Afrika). Hij werkt als curator, schrijver, producent, onderzoeker, theoreticus en adviseur. Daarnaast was hij lid van de selectiecommissie van het Durban International Film Festival en curator van de Durban Film Mart (2018 en 2019).

Ikram Hamdi Mansour

Ikram Hamdi Mansour is een eco-architect en cultureel projectmanager uit Algerije, met een master in Architecture and Environmental Design behaald aan de Polytechnic School of Architecture & Urbanism (EPAU). In haar werk houdt Mansour zich vooral bezig met het verkennen van nieuwe ontwikkelingen in hoe steden en gemeenschappen zich tot elkaar verhouden. In haar creatieve werk past zij een multidisciplinaire benadering toe en focust zij vooral op de huidige crises in Algerije. In haar projecten werkt Ikram samen met lokale gemeenschappen en organisaties om contextuele en alternatieve oplossingen te bieden voor stedelijke uitdagingen, milieucrises en genderongelijkheid.

Inam Kula

Inam Kula is een verhalenverteller woonachtig in Kaapstad, Zuid-Afrika. Ze gebruikt architectuur, stedenbouw en activisme om authentieke verhalen over Zuid-Afrikanen te vertellen. In haar werk als architect en activist onderzoekt Kula de relatie tussen ruimte en macht, in het bijzonder de rol van architectuur in het creëren en versterken van systemen van marginalisering en uitsluiting. In haar optiek hebben architectuur en stedenbouw de verantwoordelijkheid om betere leefomgevingen te creëren voor de kansarmen in Zuid-Afrika na apartheid. Kula heeft een masterdiploma in Architecture van de University of Cape Town en een honours degree in Urban Planning aan de University of the Witwatersrand, Johannesburg.

Katesi Jacqueline Kalange

Katesi Jacqueline Kalange (“the Kalange”) is beeldend kunstenaar en woont en werkt in Kampala, Oeganda. Ze heeft een bachelor in Art and Industrial Design, behaald aan Kyambogo University. Het werk van Kalange beweegt zich in een veelheid aan mediavormen waarbij ze zowel weef- als lastechnieken gebruikt om haar conceptuele sculpturen te bouwen. Met haar activistische werken wil ze bij haar publiek zowel interne als externe dialogen aanwakkeren, uitmondend in nieuwe perspectieven op de wereld en een discours over hoe we de planeet bewonen.

Kwasi Darko

Kwasi Darko is een Ghanese beeldende kunstfotograaf, digitaal kunstenaar en curator, woonachtig en werkzaam in Accra, Ghana. In zijn werk maakt hij gebruik van beeldende kunst en performancekunst om zichtbaarheid te creëren en positieve verhalen te vertellen voor mensen die normaal gesproken ondervertegenwoordigd zijn in zijn samenleving. Naast het verkennen van queeridentiteiten en –ruimtes in Afrika, verkent zijn werk ook het concept van Blackness en de vele raakvlakken hiervan. Zijn BA in Theatre Arts laat de poëtische en traditionele aard van zijn werk zien. Daarnaast heeft zijn recente interesse in virtual en augmented reality-programmering zijn kunst een meer digitale en technologische kant opgestuurd, waarbij concepten als transhumanisme en de relatie tussen de mens en de digitale wereld centraal staan.

Nifemi Marcus-Bello

Nifemi Marcus-Bello is een industrieel ontwerper gevestigd in Nigeria en is bekend om zijn door de gemeenschap geleide en etnografisch bewuste benadering van design. Marcus-Bello, afgestudeerd aan de University of Leeds met een bachelor en master in Product Design, ontving in 2012 de Potential for Social Change Award van de School of Mechanical Engineering van de University of Leeds. In 2017 richtte hij nmbello Studio op, waarin Marcus-Bello zich bezighoudt met het ontwerpen van meubels, producten en kunstinstallaties. De studio en zijn werk waren onder andere te zien in Vogue, The Financial Times en Dezeen, en ontving in 2021 de Life Enhancer of the Year Award van Wallpaper* Magazine.

Salma Belal

Salma Belal is architect en stedenbouwkundige in Caïro, Egypte. Geïnspireerd door de complexe en voortdurende ontwikkelingen binnen Caïro onderzoekt zij de verschillende manieren waarop mensen betrokken kunnen zijn bij stedelijk activisme. Als onderzoeker en ontwerper werkt zij aan multidisciplinaire projecten op het gebied van stedelijk erfgoed behoud en is een pleitbezorger voor stedelijke rechtvaardigheid en de kwaliteit van de openbare ruimte. Belal is geïnteresseerd in ruimtelijke en culturele activiteiten en dan met name in hoe steden worden gevormd en bemiddeld door politiek, ruimte en tijd. Haar ervaring als docent Architecture and Urban Design aan verschillende universiteiten heeft ook haar nieuwsgierigheid aangewakkerd naar alternatieve pedagogische methoden door middel van collectief leren.

Youssef El Idrissi

Youssef El Idrissi is een autodidactische kunstenaar, onderzoeker en cultureel werker, gevestigd in Casablanca, Marokko. Hij heeft een bachelor in Philosophy of Communications and Public Spaces en een master in Cultural & Artistic Engineering. In 2018 was hij mede-oprichter van het collectief Kounaktif, dat de toegang tot kunst en werken op het snijvlak van ecologie, technologie en kunst wil democratiseren. In zijn artistieke werk doet El Idrissi onderzoek naar de dekolonisatie van de verbeelding, naar de relatie tussen psyche en ruimte, naar technologie en levende wezens, naar vergissingen en symbiose. El Idrissi wil met zijn culturele en artistieke werken het esthetische en het politieke met elkaar verbinden door de normen, sociale barrières en oude methoden te deconstrueren met behulp van alternatieve pedagogieën, formats en interdisciplinaire praktijken.

Mohamed Sirra

Mohamed Sirra is een kunstenaar, ontwerper en onderzoeker uit Marokko. Hij creëert experimentele en stedelijke interventies die tot nadenken stemmen, en openbare kunstprojecten die sociale banden in de openbare ruimte vormen en versterken. Sirra werkt nauw samen met bewoners, bedrijven en gemeenschapsgroepen om een openbare ruimte te positioneren als een experimentele plek en bron van inspiratie voor een collectieve cultuur. Zijn werk onderzoekt de omgeving als een eindeloos aanpasbare plek met potentieel voor meervoudig gebruik.

Yishak Teklegiorgis

Yishak Teklegiorgis is architect en oprichter van Zorit Architects, een adviesbureau gevestigd in Addis Abeba, Ethiopië. Zijn werk is gebaseerd op het uitgangspunt van een sociaal geëngageerde architectuur, waarbij hij zich focust op gemeenschapsparticipatie, lokale kennis en duurzaamheid. Teklegiorgis is docent en onderzoeker bij de leerstoel Architecture and Design II aan EiABC, Addis Ababa University. Hij heeft veelvuldig bijgedragen aan diverse lokale en internationale onderzoeksprogramma’s.

de mentoren

Ola Hassanain

Ola Hassanain focust zich op de subtiele politiek van ruimte, ofwel hoe gebouwde ruimtes het geweld van overheidsorganisaties versterken, en hoe dit proces op zijn beurt een gebouwde omgeving creëert die het leven van de mensen die erin wonen weerspiegelt en reguleert.

Haar meest recente werk verkent het idee van ‘ruimte als discours’ en de manier waarop het begrip ruimte politieke en milieuvraagstukken omvat. In haar werkt ontwikkelt ze een ruimtelijk vocabulaire dat volgt hoe breuken die door ‘politieke gebeurtenissen’ worden veroorzaakt, het mogelijk maken om naar nieuwe soorten ecologieën te streven. Ola’s ontwikkeling van een kritische ruimtelijke praktijk is deels gebaseerd op haar post-academische opleiding, waaronder een Rijksakademie Residency, BAK fellowship 2017-2018, en docentschap aan onder andere de HKU Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en het Sandberg Instituut.

Sénamé Koffi Agbodjinouis

Ontwerper, architect en ondernemer Sénamé Koffi Agbodjinouis is verdediger van het neo-vernaculaire gedachtegoed. Hij is de oprichter van L’Africaine d’Architecture, een platform voor experimenten op het gebied van Afrikaanse architectuur en de stad. Ook richtte hij WoeLabs op: een netwerk van Togolese tech-hubs met de ambitie om ‘iedereen gelijk te maken tegenover technologie’.

Sénamé Koffi Agbodjinouis werd in 2012 verdediger van een digitale volkstaal toen hij een overeenkomst meende te ontdekken tussen de ethiek van hackers en die van traditionele samenlevingen. Het concept #LowHighTech werd gecreëerd om deze verwantschap te benadrukken en na te denken over een originele benadering van innovatievraagstukken waarbij de meest bescheiden lagen betrokken zijn.

Als curator en scenograaf heeft Sénamé Koffi Agbodjinouis verschillende installaties ontworpen en tentoongesteld in het ZKM of in de zetel van het Europees Parlement. In 2020 werd hij gevraagd om in de centrale tentoonstelling van de Architectuur Biënnale Venetië te presenteren en mee te werken aan het Duitse paviljoen.

Khensani de Klerk

Khensani de Klerk is onderzoeker en ontwerper op het gebied van architectuur en afkomstig uit Johannesburg. Ze concentreert zich op intersectionaliteit, stelt (narratieven over) de gebouwde omgeving ter discussie en verbeeldt mogelijkheden om deze in ethisch sociaal en ecologisch opzicht te verduurzamen. Ze is de oprichter van Matri-Archi(tecture), een collectief en netwerk gericht op ruimtelijk onderwijs in Afrika en het versterken van de positie van Afrikaanse vrouwen.

Haar recente onderzoek aan de Universiteit van Cambridge was gericht op typologieën van veilige ruimte met als doel gendergerelateerd geweld in steden te verminderen. Door haar multidisciplinaire aanpak vindt Khensani educatieve waarde in ruimtelijke, geschreven en auditieve verkenningen waarbij het vertellen van verhalen centraal staat als cruciaal voor de ruimtelijke praktijk. Ze onderzoekt en doceert aan de leerstoel Affective Architectures met professor An Fonteyne aan de ETH Zürich in Zwitserland en werkt samen met de architectuurpraktijk Studio8Fold in Londen. Ze is gastvrouw van een podcast genaamd KONTEXT en redactielid van de Architectural Review in Londen. Ze werkt afwisselend in Zuid-Afrika en Zwitserland.

Selly Raby Kane

Selly Raby Kane is een gerenommeerde Senegalese modeontwerpster en kunstenares die betrokken is bij Afrika’s bloeiende kunst- en designbeweging. Naast haar werk in de mode, ontwikkelt ze transdisciplinaire projecten zoals de immersieve tentoonstelling Elsewhen, een sciencefiction verhaal waarin wordt gereflecteerd op de toekomst van het stedelijk leven in een denkbeeldige Afrikaanse stad. De tentoonstelling werd gepresenteerd op de Dakar Biennale 2016. In 2017 regisseerde Kane ook The Other Dakar, een zeven minuten durende VR-film waarin een klein meisje op dromerige wijze het mystieke Dakar ontdekt en waarin Senegalese mythologie een rol speelt. De film was te zien in Berlinale, de Virtual arcade van het Tribeca Film Festival, MIT Open Doc Lab’s DocuBase. The Other Dakar werd door The Verge uitgeroepen tot de beste verhalende VR-film van het Tribeca Film Festival.

Selly Raby Kane’s nieuwste werk betreft de korte film TangJër. De dertien minuten durende film is doordrenkt van magie en speelt zich af binnenin een typisch straatrestaurant waar een eclectische gemeenschap haar perspectieven op het leven deelt. TangJër roept ons op om na te denken over wat onze definitie van een gemeenschap is.

over het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie

Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie is het Nederlandse cultuurfonds voor vormgeving, architectuur, digitale cultuur en de cross-overs daartussen. Het fonds financiert bijzondere en vernieuwende projecten, onderzoek en activiteiten van ontwerpers, makers en culturele instellingen in de creatieve industrie. Vanuit het programma Internationalisering stimuleert het fonds internationale uitwisseling en samenwerking met de Nederlandse creatieve industrie door middel van verschillende regelingen en open oproepen. Een specifiek onderdeel is het internationale programma Inclusive Cities and Societies through Design, waarin het fonds ontwerpkracht stimuleert rondom de Sustainable Developement Goals (11 en 16). Voor dit programmadeel richt het Stimuleringsfonds zich op (kennis)uitwisseling tussen de Nederlandse en de Afrikaanse creatieve industrie. Het Mentorship Building Beyond en de partnership met het Prins Claus Fonds zijn onderdeel van dit programma.

over het Prins Claus Fonds

Het Prins Claus Fonds ondersteunt al meer dan 25 jaar culturele en artistieke initiatieven in uitdagende omstandigheden. De missie van het Fonds is het steunen, verbinden en vieren van culturele organisaties en kunstenaars daar waar cultuur onder druk staat door uitreiken van de Prins Claus Prijzen: de Seed, Mentorship & Impact Awards. Het Fonds is een succesvolle en verbindende speler in kunst- en cultuursectoren wereldwijd, waarmee het kritische debatten mogelijk maakt en creatieve expressie stimuleert. Dankzij zijn jarenlange ervaring en autonomie wordt het Fonds gezien als een wereldleider in het ondersteunen van onafhankelijke en kwalitatief hoogstaande culturele initiatieven met een brede maatschappelijke impact.