Architectuur – 11 projecten geselecteerd

algemene indruk

Wat betreft thematiek valt op dat er deze ronde relatief veel voorstellen waren die de huisvestings- en stedelijke transformatieopgave en aanverwante sociale en maatschappelijke vraagstukken centraal stelden. Ook was er aandacht voor collectiviteit en gemeenschapszin in nieuwe ontwikkeltrajecten, het promoten van circulaire bouwmaterialen, het inzichtelijk maken van duurzame ontwerpprincipes en bouwmethoden, het ontsluiten en toegankelijk maken van vrije ruimten en groen in de stad én voor nieuwe ontwikkelingen in landelijke gebieden en hoe daarin met beleid kan worden gestuurd.

selectie

Het beschikbare budget van € 300.000 was niet toereikend om alle 18 positief beoordeelde aanvragen te honoreren. De adviescommissie heeft daarom moeten prioriteren. De procedure die hierbij is gehanteerd, staat omschreven in de Regeling Architectuur. Na prioritering zijn 7 projecten buiten de selectie gevallen. Van de 11 geselecteerde projecten zijn er 4 een startsubsidie. Enkele opvallende projecten uit de selectie van deze ronde zijn:

Living Cities – Europan17 – Urban Region Breda Tilburg – Stichting Europan NL
Sinds 1988 koppelt Europan via een internationale ontwerpprijsvraag lokale ontwerpvraagstukken aan jong Europees architectuurtalent. Via de prijsvraag maakt Europan NL zich hard voor publieke kwaliteit in stedelijke ontwikkelingen en het daarvoor benodigde opdrachtgeverschap. Europan NL richt zich daarom per editie op één stad of regio en streeft naar daadkrachtige coalities per prijsvraaglocatie om de kans op vervolgopdrachten te vergroten. Na twee succesvolle edities in Amsterdam en Rotterdam richt Europan zich in de komende editie op de regio Breda-Tilburg. Het thema is Living Cities. In samenspraak met de betrokken overheden zijn zes prijsvraaglocaties geselecteerd. Europan hoopt op kansrijke ontwerpvoorstellen voor de prijsvraaglocaties, daadkrachtige coalities van stakeholders die een ontwikkelimpuls kunnen geven aan die locaties, en een publiek programma om de thematiek van deze editie kritisch te beschouwen.

Bijlmer Oral History – ZLB Dautzenberg
In 2024 is het dertig jaar geleden dat de grootschalige transformatie van de ‘betonnen’ Bijlmer werd ingezet. Een groot deel van het stedenbouwkundig plan werd gesloopt of gerenoveerd. Met de sloop verloren (oud-)bewoners herinneringen en werd hun geschiedenis weggevaagd. In het project Bijlmer Oral History onderzoekt, archiveert en presenteert Liz Dautzenberg deze verloren sociale geschiedenis van de Amsterdamse woonwijk. Het resultaat is een verzameling verhalen met persoonlijke herinneringen over de opkomst en ondergang van de ‘oorspronkelijke’ betonnen Bijlmer (1968-1998), verteld door de ogen van de (oud-)bewoners en gepresenteerd in een digitale omgeving. Met dit project wordt een eerste aanzet gedaan om de recentere en onderbelichte stadsgeschiedenis van de Bijlmer van binnenuit te documenteren en op een toegankelijke manier te presenteren. Het doel is om bredere inzichten vanuit de geschiedenis te bevorderen en te vergroten.

Stadspark West, een groene long voor de stad – buro MA.AN
In Rotterdam West ligt een groen stadslandschap dat twaalf volks- en nutstuincomplexen met omliggende parken, voorzieningen en het ommeland verbindt. Het is een groene long voor de stad vol recreatieve voorzieningen én ruimte voor klimaatadaptatie en biodiversiteit. Maar de waarde van dit stadslandschap staan onder druk. Door het belang ervan zichtbaar te maken en de potentie van de bestaande landschappelijke structuur beter te benutten zal Rotterdam (nog) natuurlijker, inclusiever en gezonder worden. Met een ontwerpend onderzoek laat buro MA.AN de kansen in het gebied zien en biedt het concrete methodes en tools voor een ontwikkelproces gebaseerd op de kennis en deelname van de betrokken partijen. Vanuit bestaande natuurlijke kwaliteiten, culturele waarden en gebruiksmogelijkheden wordt invulling gegeven aan de visie en beleidsvoornemens zoals verwoord in de Omgevingsvisie Rotterdam De Veranderstad. Een inclusief netwerk, betrokken bij de kringloop van bodem, water, groei en sterfte, zal een stabiel ‘stedelijk ecosysteem’ rondom Stadpark West genereren. Zo wordt een wenkend perspectief geschetst op een duurzame en inclusieve toekomst voor Stadspark West als essentieel onderdeel van de Omgevingsvisie.

Het Boerenwerkwoonerf – KettingHuls
Op het boerenerf van de Stadsboeren van Almere in Vliervelden zijn naast de koeienstal en de hooischuur 21 door KettingHuls ontworpen appartementen gerealiseerd. Een uniek project in Nederland. KettingHuls wil onderzoeken of het mogelijk is om via dit project de weg te plaveien voor het realiseren van woningen op nog andere functionerende boerenerven. Dit kan namelijk een oplossing zijn voor een aantal ruimtelijke vraagstukken die ook op andere plekken spelen. Tijdens de startfase organiseert KettingHuls samen met Kunstlinie een kennisatelier waarbij de stakeholders van het project in Vliervelden hun opgedane kennis en ervaring delen en van gedachte wisselen met boeren, gemeenten en provincies die betrokken zijn bij vijf casussen verspreid over Nederland.

Klik hier voor alle geselecteerde projecten in Architectuur in 2022.

cijfers

Van de 31 in behandeling genomen subsidieverzoeken zijn er 11 gehonoreerd. Het honoreringspercentage komt daarmee op 35 procent. De sluitingsdatum van de eerste ronde Architectuur van 2023 was 19 januari. De eerstvolgende ronde sluit 20 april 2023.

Let op: In de Regeling Architectuur is met ingang van 2023 het Projectcanvas startsubsidie geïntroduceerd. Gebruik dit als je een aanvraag wil doen voor een startsubsidie. Vooralsnog is dit een pilot die de drempel voor het aanvragen van startsubsidies moet verlagen en de doorontwikkeling richting reguliere projectsubsidieaanvragen moet bevorderen. Na een half jaar wordt de pilot geëvalueerd en bij succes als nieuwe standaard werkwijze doorgevoerd.

Foto bovenaan: Studio Joost Adriaanse