Architectuur – 26 projecten geselecteerd

9 november 2023

algemene indruk

Deze ronde bestond voor een groot deel uit aanvragen waarin woningbouwvraagstukken worden benaderd vanuit verschillende invalshoeken. Er wordt gekeken naar alternatieve woonvormen zoals bijvoorbeeld het project over co-housing door ontwerpbureau Shift architecture urbanism en de afstemming van zorg op wonen in het project Wolfheze’s Alternatief door bureau Ira Koers. In meerdere projecten wordt er via onderzoek naar het biobased bouwen van woningen gekeken naar de relatie van woningbouw tot klimaatvraagstukken, zoals het project Kumiki biobased modelwoning door Architectenbureau Kumiki. Verder is typologie een vaker voorkomend aspect binnen de aanvragen van deze ronde met studies waarin hoogbouw in de huidige tijdsgeest kritisch wordt benaderd, zoals in het project Core Issues door ontwerpbureau -C-A-S- te zien is. 

Niet alleen vanuit het woningbouwvraagstuk wordt er gekeken naar actuele thema’s. De rol van natuur en diens relatie tot de geplande omgeving, en hoe deze door de tijd heen verandert, wordt in een aantal projecten deze ronde tegen het licht gehouden. Zo wordt er, bijvoorbeeld in het project Humanity on the move door Bureauufo, gekeken naar de invloed van klimaatverandering en is er ook aandacht voor de veranderende rol van water in relatie tot landschappen. Door anders na te denken over de rol van natuur, het gebruik van grondstoffen en historische gebruiken, streven aanvragers lessen te trekken uit onderbelichte kennis.

diversiteit en inclusie

De bijdrage aan diversiteit en inclusie binnen het vakgebied is een van de criteria waarop aanvragen worden beoordeeld. In deze ronde wordt gekeken naar ervaringen van onder andere queer personen in het nachtleven, de invloed van feminisme op de volkshuisvesting en de woningbouw vanaf de jaren ’60. Het project Harriët Freezer Straat door Charlie Koolhaas is daar een voorbeeld van. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de rol van niet-menselijk leven en de stem van de natuur binnen de architectuur in het project New Horizon Initiative van Dirk-Jan Visser en Rechten voor Nationaal Park Eiland van Brienenoord van Stichting Grondvesten.

selectie

Het beschikbare budget was niet toereikend om alle 28 positief beoordeelde aanvragen te honoreren. De adviescommissie heeft daarom moeten prioriteren. De procedure die hierbij is gehanteerd, staat omschreven in de Regeling Architectuur. Na prioritering zijn 2 positief beoordeelde projecten buiten de selectie gevallen.

Enkele opvallende projecten uit de selectie van deze ronde zijn:

Wolfheze’s Alternatief – bureau Ira Koers
Psychiatrische ziekenhuisterreinen verdwijnen geruisloos door krimpbeleid en deconcentratie van de ggz. Zonder fundamenteel debat over hervorming, hergebruik en alternatieve leefvormen. Om dit debat op gang te brengen, ontwikkelt bureau Ira Koers een schaduwplan voor het ziekenhuisterrein in Wolfheze dat exemplarisch is voor het huidige beleid. Samen met het arcadische en prikkelarme landschap, het sociale en ruimtelijke erfgoed en de hechte gemeenschap van het zorgdorp wordt gezocht naar een alternatief dat agenderend is voor de leefomgeving voor de geestelijke gezondheidszorg in zijn geheel.

Stadsflora, ontwerpend onderzoek naar toekomstbestendige beplanting in de stad – FLUX landscape architecture
Door klimaatverandering wordt het warmer en natter in de stad. Tegelijk daalt de biodiversiteit. FLUX landscape architecture ziet dat er een radicaal andere manier nodig is voor het ontwerpen met beplanting in de stad. Met beplantingsplannen die beter invulling geven aan de veranderende condities en daarmee toekomstbestendig zijn. Er wordt gewerkt aan een analyse van veranderende condities en voorbeeldprojecten, aan een visie van een toekomstbestendige stad inclusief bijbehorende ontwerpprincipes en aan een viertal cases waarin een concrete ruimtelijke uitwerking wordt gedaan in samenwerking met Nederlandse steden. De cases vullen elkaar aan en er wordt een beplantings-proeftuin aangelegd. In de cases werkt Flux nauw samen met de ontwerpers en afdelingen beheer, groen en ecologie van verschillende gemeentes. De resultaten van het onderzoek worden daarnaast breed gedeeld en zijn zowel waardevol voor ontwerpbureaus als voor Nederlandse steden en hun gemeentelijke ontwerp- en beheerafdelingen. Betrokkenen zijn gemeente Almere, gemeente Breda, gemeente Nijmegen, gemeente Den Haag en mogelijk Rotterdam, Leiden en Apeldoorn.

Wish I Were Here (Akte 2) – puntCO
Wish I Were Here is een community storytelling project dat verteltechnieken uit het theater gebruikt om de gevoelens te verkennen die de huizencrisis oproept. De focus ligt op het in beeld brengen van verdwijnende manieren van wonen, zoals kraken, vrijplaatsen en sociale woningen. Het project biedt een manier om verloren gebouwen te bezoeken door middel van verhalen. Mensen die een huis zijn kwijtgeraakt door herbestemming worden gecoacht in storytelling- en performance sessies om hun verhaal, verhaalstijl en visualisaties te ontwikkelen. Begeleid door de visuele projecties in een decor, vertellen ze het publiek hun verhaal. Dit wordt vervolgens vertaald naar een audiovisuele installatie voor een tentoonstelling bij Zuid. Boijmans van Beuningen. Het doel is om de vertellers een stem te geven en bij te dragen aan het verwerken van hun verlies. Door individuen een podium te geven en een gesprek aan te gaan, wordt willen zij de huizencrisis tastbaar maken en inspiratie vinden voor de toekomst. Voor het project werkt puntCO samen met een team van externe adviseurs, het Nieuwe Instituut, Iona Stichting, Fleur Groenendijk Foundation, Hendrik Muller Foundation en de Gemeente Rotterdam.

Alle geselecteerde projecten in Architectuur in 2023 zijn hier te vinden.

cijfers

Van de 52 in behandeling genomen subsidieverzoeken zijn er 26 gehonoreerd. Het honoreringspercentage komt daarmee op 50 procent. Het beschikbare budget deze ronde was € 400.000.

volgende ronde

De sluitingsdatum van de eerstvolgende ronde Architectuur is 25 januari 2024. Als je in deze ronde een aanvraag wil doen voor een startsubsidie, gebruik dan het Projectcanvas startsubsidie. Het doel hiervan is de drempel voor het aanvragen van startsubsidies te verlagen en de doorontwikkeling richting reguliere projectsubsidieaanvragen te bevorderen.

fonds gesloten

Let op: Van zaterdag 23 december 2023 tot en met zondag 7 januari 2024 is het fonds gesloten en worden aanvragen voor nieuwe accounts niet verwerkt. Dat betekent dat je in die periode geen aanvraag kunt starten of indienen, tenzij je al over een actief account beschikt. Wil je tussen 23 december en 7 januari aan je aanvraag werken, zorg dan dat je uiterlijk woensdag 20 december 2023 een account aanmaakt via onze online aanvraagomgeving. Het duurt een werkdag voordat een nieuw account is geactiveerd.

Foto bovenaan: Jaarboek landschapsarchitectuur en stedenbouw in Nederland 2023