Jan Belon en Bernhard Lenger, aanjagers van The SEED Programme

Het zindert in het nieuwe hoofdkwartier van Foundation We Are, gevestigd in een van de vroegere fabrieksgebouwen van Philips in de wijk Strijp-S in Eindhoven. In de strakke ruimtes van de social designstudio ruikt het nog naar verf en vers gezaagde planken. Op houten banken voor een beamer en presentatiescherm vragen jonge ontwerpers, allemaal begin twintig, geïnteresseerd naar elkaars achtergrond. Dit voorjaar reageerden ze op de open call voor een traineeship van het SEED Programme. Ze werden door de jury van het SEED Programme geselecteerd ‘omdat ze potentie hebben’. En vanmiddag worden ze gekoppeld aan hun coach die afkomstig is uit de beroepspraktijk van social design. Bij de kick-off vandaag zullen junior en senior de ontwikkeldoelen formuleren en de vraagstukken bespreken waaraan de starter gaat werken.

Bernhard Lenger van Foundation We Are en Jan Belon spreken bij wijze van start de groep toe. Twaalf jaar geleden was Jan één van de oprichters van Afdeling Buitengewone Zaken, een Rotterdams bureau dat zich door middel van social design richt op maatschappelijke vernieuwing. Geestdriftig zegt hij tegen de deelnemers aan het SEED Programme: ‘Het kriebelt om ervaring door te geven.’ Bernhard Lenger: ‘Hadden wij in onze begintijd zelf maar een coach gehad. Het is fijn om ervaren mensen om je heen te hebben. Als je van de opleiding komt, ben je gemotiveerd. Maar hoe moet je beginnen? Met het SEED Programme willen we een brug tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt slaan.’

zo werd het zaadje voor SEED geplant

Als de deelnemers en coaches met elkaar in gesprek zijn, vertelt Jan Belon hoe de samenwerking tussen Afdeling Buitengewone Zaken en Foundation We Are en het idee voor het SEED Programme ontstond. ‘We zijn allebei relatief grote collectieven en zijn al jaren met elkaar in gesprek. Wat ons en andere social design studio’s verbindt, is dat we samen de wereld een beetje beter willen maken. We gunnen elkaar het werk en zijn daarom geen concurrenten maar concullega’s. Als Afdeling Buitengewone Zaken hebben wij een paar jaar geleden Social Design Showdown opgezet, een platform waarmee we door kennisdeling ons vakgebied verder proberen te ontwikkelen. Dit doen we door het vormen van actieteams die onderzoek doen, door samen met opdrachtgevers te kijken hoe we meer impact kunnen hebben, en door evenementen die we een paar keer per jaar organiseren. Inmiddels komen er tussen de zestig en honderd ontwerpers per editie op af, waaronder veel jonge designers. Van hen kregen we de vraag: ‘Jullie zijn gevestigde orde, hoe komen wij daar? Hoe kunnen wij van start gaan in het vakgebied? Zo werd het zaadje voor SEED geplant, dat staat voor Socially Engaged Education and Development. Het is een professionaliseringsprogramma dat is gericht op persoonlijke ontwikkeling.’

Met het SEED Programme geven Afdeling Buitengewone Zaken en Foundation We Are maatschappelijk geëngageerde ontwerpers de kans een vliegende start met hun carrière te maken. Centraal staan persoonlijke ontwikkeling op het vlak van positionering, persoonlijk leiderschap en ondernemersvaardigheden. Dit wordt onder meer gefaciliteerd door vier masterclasses, die voor iedereen toegankelijk zijn. Twee van deze masterclasses werden in de afgelopen maanden gegeven, de andere twee volgen de komende tijd. Ander onderdeel van het SEED Programme was de open call voor het traineeship, waaruit een selecte groep van tien talentvolle junioren voort is gekomen die worden gematcht met een door de wol geverfde senior.

leren stopt niet bij school

Een van die uitverkorenen is de 27-jarige Linda Huijbers, die de richting Man and Leisure aan de Design Academie in Eindhoven volgde en in 2021 afstudeerde. ‘Ik ben daarna als freelancer gaan werken, ik heb voornamelijk opdrachten op het gebied van grafisch ontwerp. Leuk, maar mijn hart ligt bij het onderzoeken van sociale problemen. Ik heb daarin al wat basisvaardigheden, maar ik ontwikkel mezelf graag. Hoe vind je bijvoorbeeld een duidelijke focus in een groot onderzoek?’

Ze vervolgt: ‘Toen ik via social media over het SEED Programme hoorde, kocht ik meteen tickets voor alle masterclasses. Ook reageerde ik op de open call voor het traineeship. Want ik grijp alles aan om te groeien. Afgelopen vrijdag hoorde ik tot mijn grote verrassing dat ik ben geselecteerd. Mijn coach wordt Hans Foks, van Studio Vuurrood in Rotterdam, een design agency die campagnes ontwerpt en veel educatieve projecten uitvoert, zowel fysiek als digitaal. Hans vertelde me net dat de studio zelf ook externe experts betrekt, om scherp te blijven. Leren stopt niet bij school, het gaat levenslang door. Heel interessant!’

Jan Belon: ‘Lifelong learning is ook een belangrijke pijler van ons programma. Veel net afgestudeerde ontwerpers zijn idealistisch, denken dat ze wereldproblematiek kunnen oplossen. Maar we zijn als social designers geen tovenaars. Natuurlijk kunnen we verschil maken, maar niet als individu. En niet meteen. Met SEED willen we meegeven dat werken aan maatschappelijke vraagstukken een leerproces is dat altijd doorgaat. Dat je beleidsmakers en stakeholders moet begrijpen, en zij jou. Dat je elkaars taal moet leren spreken.’

Jan Belon besluit: ‘Dit beseffen is een deel van je professionaliseringsslag die je als sociaal ontwerper moet maken. We zijn super dankbaar dat we de subsidie hebben gekregen van het Stimuleringsfonds. Het is een mooie kans om samen met andere senioren en junioren uit te vinden hoe dit breed vormgegeven kan worden. We zullen bij de ontwikkeling van ons format zeker fouten gaan maken, maar dat hoort erbij. Daarvan leren we.’

Tekst: Iris Stam