Deepest Unknown

Angst voor water en het onbekende, en de wens om ons begrip van de natuur te vergroten, vormden voor multidisciplinair ontwerper Kurina Sohn de aanleiding voor Deepest Unknown. In het project gebruikt Sohn machine learning als middel om toeschouwers een hyperdimensionaal beeld van onze oceanen te bieden en te laten zien wat er verloren kan gaan in de onderwaterwereld als we deze niet beschermen. We zochten de ontwerper op en spraken over haar project, ontwikkeling en bevindingen.

Deepest Unknown

Video: Robbie van Zoggel

Kurina Sohn is multidisciplinair ontwerper, mede-initiatiefnemer van NeeNee Collective en doceerde Crossmedia Design aan AKI ArtEZ. Ze is betrokken bij residenties, beurzen en internationale tentoonstellingen bij onder andere het Nieuwe Instituut. In 2022 ontving Sohn voor haar project Deepest Unknown subsidie vanuit de Regeling Vormgeving van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Met haar fascinatie voor de verkenning van sferen, levensvormen en verhalen die het gewone overstijgen, wilde ze de grenzen verleggen van wat we onder ‘natuur’ verstaan. Sohn doet dit door een fictief verhaal te creëren vanuit het perspectief van kunstmatige intelligentie (AI). Ze licht toe: ‘Mensen ervaren de natuur via zintuigen, media en gecureerde ruimtes zoals een aquarium, museum of taxidermie. AI “ervaart” natuur op verschillende manieren, omdat dit wordt aangestuurd door de input van uiteenlopende mensen en van geprogrammeerde algoritmes. Door deze verschillen in perceptie te onderzoeken, kunnen we speculeren over hoe AI de diepzee ziet.’

Installatie met twee digitale schermen met daarvoor een blauwe stoel met publiek
Installatie van Deepest Unknown bij Z33

Z33

De eerste versie van Deepest Unknown werd van april tot augustus 2023 geëxposeerd in het Belgische Hasselt bij Z33, tijdens de tentoonstelling Water Expeditions. In deze groepstentoonstelling toonde een nieuwe lichting ontwerpers en architecten verfrissende inzichten over onze interacties met water. De installatie van Sohn betrekt het publiek door middel van grafische video’s en diepzee soundscapes. In de video is een wezen te zien, gemaakt met behulp van aangepaste Stable Diffusion AI, waarin een diepzeedataset en beelden van zeeafval zijn verwerkt. De video vertelt een verhaal op basis van een dialoog tussen mens en GPT-2. De tentoonstellingsruimte bevatte een door DALL:E2 AI ontworpen stoel zoals die eruit zou kunnen zien in een wereld zonder zwaartekracht en een diagram dat illustreerde hoe we als mensen de natuur ervaren. Door deze opzet werden bezoekers aangemoedigd om na te denken over onze relatie met de natuurlijke wereld.

Installatie met twee digitale schermen waar een persoon voor ligt te kijken met een VR bril en een koptelefoon
Installatie van Deepest Unknown bij V2

V2

De tweede versie van het project werd op 14 juli 2023 voor één avond gepresenteerd tijdens Tryday: Winter-session 2023 in V2_Lab for Unstable Media in Rotterdam. Het project was in dit stadium ontwikkeld tot een 360 graden VR-filmervaring waarin een gedigitaliseerd diepzeelandschap werd getoond, bevolkt door AI-gegenereerde wezens. Het geluidslandschap is geïnspireerd op geluidsverspreiding in diep water, waarbij AI-gegenereerde geluidsvoorbeelden en hydrofoonveldgegevens van MBARI (Monterey Bay Aquarium Research Institute) en NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) zijn samengevoegd. Het filmscript, gemaakt met ChatGPT, wordt voorgelezen door een AI-stem. Op beeldschermen zie je de perspectieven van twee gebruikers die gelijktijdig door hetzelfde waterlandschap bewegen.

Door dit project ben ik als mens en professional gegroeid.
Still uit de 360 VR-film bij de installatie voor V2

onderzoek

De installaties bieden een poëtische kijk op thema’s rondom milieuproblematiek, zoals diepzeemijnbouw, plastic en gebrek aan onderzoek naar diepzee-ecologie. De subsidie vanuit de Regeling Vormgeving stelde Sohn in staat om de AI te trainen met beelden van diepzeedieren en oceaanplastics en daarmee leven te verbeelden dat verder gaat dan de grenzen van biologische beperkingen. ‘De AI is nog steeds een menselijk perspectief, maar dankzij dit onderzoek creëert het zijn eigen visie als een fantasierijk, speculatief wezen.’

Voor Deepest Unknown werkte Sohn samen met veel verschillende mensen verbonden aan onder andere wetenschapsmusea en onderzoeksinstellingen. Hierdoor kon het project een eigen vorm aannemen. Ook leerde ze veel nieuwe termen die haar werk hebben verrijkt. ‘Door te werken aan dit project ben ik als mens en professional gegroeid,’ zegt Sohn.

Naar schatting hebben de tentoonstellingen bij Z33 en V2 samen meer dan 14 duizend bezoekers getrokken. Online is het bereik geschat op bijna 24 duizend mensen. Ook is het werk onderdeel van het online archive van de internationale conferentie Interior Ecologies, georganiseerd door MAIA, Master of Arts in Interior Architecture in Genève, en Institute for Postnatural Studies in Madrid. Het project ruimte gecreëerd voor dialoog en bewustzijn over de wereldwijde ecologische crisis die plaatsen buiten ons bereik beïnvloeden. Het onderzoek voor Deepest Unknown gaat verder. Sohn streeft ernaar dat het project komende tijd op meer locaties te zien is.