Khalid Amakran: ‘De boodschap die je verkondigt, moet zo effectief mogelijk de wereld in gaan’

Fotograaf Khalid Amakran ontving in 2021 een talentontwikkelingsbeurs van het Stimuleringsfonds. Fotografie is voor hem – veel meer dan een mooi plaatje – een middel om de wereld vast te leggen, te analyseren en een verhaal te vertellen.

Platform Talent - Khalid Amakran

beeldvorming in eigen hand

Khalid Amakran doet onderzoek naar de identiteit van Marokkaans-Nederlandse mensen. Hierin staan millennials centraal, maar ook de generaties daaromheen komen aan bod. ‘Binnen de Nederlandse maatschappij worden mensen met een Marokkaanse achtergrond vaak negatief besproken. De verhalen worden meestal in reactieve context verteld: na een negatief voorval worden we ter verantwoording geroepenen moeten we “ons” ten overstaan van een kijkerspubliek bij wijze van spreken verdedigen aan talkshowtafels. Voor het kleine, genuanceerde en alledaagse verhaal lijkt geen ruimte te zijn.’ Deze negatieve positionering en perceptie zijn met name sinds de eeuwwisseling ontstaan: nieuws over de Marokkaanse jeugd en stigmatiserende uitspraken van politici speelden daarin een rol. Amakran wil die beeldvorming in eigen hand nemen en als spoken word artist ook in de taal een ander voorbeeld stellen. ‘Ik wil een manier vinden om in te gaan op wat die politisering doet met mensen.’

autonome positie

Na een aantal jaar van werken in opdracht en onder meer een wekelijkse rubriek in NRC Handelsblad, is hij nu op zoek naar meer ruimte voor zijn autonome positie. Voorheen lag zijn focus voornamelijk op de mens en diens omgeving. Nu wil hij deze twee los van elkaar beschouwen om enerzijds in te kunnen gaan op de positie van het individu en tegelijk de invloed van een omgeving aandacht te geven. De leefomgeving en situatie waarin iemand opgroeit, hebben serieuze invloed op de persoonlijke vorming. ‘Het gaat om sociologische systemen duiden en ruimte geven aan emotionele beweegredenen.’ In dit proces ziet Amakran fotografie niet als doel op zich, maar als middel om de wereld vast te leggen, te analyseren en een verhaal te vertellen. ‘Ik ben niet geïnteresseerd in alleen mooie plaatjes. De boodschap die je verkondigt en verhalen die je vertelt, moeten zo effectief mogelijk de wereld in gaan.’

gedeelde ervaring tonen

Hij richt zich op drie generaties: allereerst op de ouders die voornamelijk als ‘gastarbeiders’ naar Nederland kwamen. Voor hen is er weinig ruimte geweest om hun ervaringen publiekelijk te delen. Ook kijkt Amakran naar hun kinderen. Zij werden gedwongen te kiezen tussen hun Marokkaanse en Nederlandse cultuur. Deze valse keuze, waarbij de twee elkaar zogenaamd exclusief uitsluiten, speelt een belangrijke rol in de identiteitsvorming van Marokkaans-Nederlandse millennials. ‘Vaak wordt gezegd dat zij niet helemaal vrij kunnen zijn en waar dan ook een deel van zichzelf moeten verschuilen waardoor zij altijd met een geheim rondlopen.’ Deze geheime kant wil Amakran belichten. ‘Ik wil tonen dat er een gedeelde ervaring is, dat er een groep is met een overeenkomstige beleving die daarom ook legitiem is. Zo laat ik zien dat de derde generatie de toekomst heeft.’

Tekst: Vincent van Velsen