Open Oproep Resilient Communities / Inclusive Cities / Just Societies II – 14 projecten geselecteerd

23 mei 2024

Met de Open Oproep Resilient Communities / Inclusive Cities / Just Societies wil het Stimuleringsfonds de creatieve industrie in Nederland en landen op het Afrikaanse continent verbinden en wederkerige benaderingen van maatschappelijke uitdagingen, samenwerkingen en (kennis)uitwisseling bevorderen. Ontwerpers, makers, architecten, collectieven en culturele organisaties gevestigd in Nederland werden gevraagd om, in samenwerking met één of meerdere partners in landen in Afrika, aan de slag te gaan met actuele thema’s en vraagstukken die zich verhouden tot de stad, haar omgeving en de gemeenschappen die er leven. Daarbij stonden de vragen centraal: welke mogelijkheden voor belonging ontstaan er binnen veranderende landschappen, en (infra)structuren? En wat is de betekenis van nieuwe vormen van navigatie, verbinding, gebruiken en rituelen binnen steden in beweging?

algemene indruk

De veertien geselecteerde projecten verhouden zich op verschillende manieren tot het thema van veerkrachtige gemeenschappen, inclusieve steden en rechtvaardige samenlevingen. Veel projecten geven blijk van inzicht in de context(en) waarin de voorgestelde activiteiten plaatsvinden en betrekken actief de perspectieven en strategieën vanuit een gemeenschap. De projecten benaderen lokale vraagstukken elk op een eigen manier en tonen een diversiteit aan onderwerpen. Samen geven de geselecteerde projecten inzicht in de sociale dynamieken die spelen in verschillende contexten met betrekking tot de thematiek van de open oproep.

focus op participatie

In meerdere projecten wordt de nadruk gelegd op uitwisseling tussen de projectpartners en belanghebbenden in het vormgeven en de uitvoering van de beoogde activiteiten, en het publiekelijk delen en bespreekbaar maken van de uitkomsten daarvan. Zo wordt er in het project Lagos, home for all via AR-storytelling gereflecteerd op landmarks die symbool staan voor sociale verandering in de snelgroeiende stad Lagos. Maatschap Mooves en Vortex werken in het project samen met een diverse groep van animatoren, strip- en filmmakers om samen digitale verhalen te ontwikkelen en publiekelijk te delen in verschillende delen van de stad middels geïllustreerde posters waarbij Augmented Reality wordt toegepast. Met Sing for Sudan richten We Sell Reality – een collectief van social designers uit o.a. Soedan – Nest Foundation and SalaMedia een ‘makershuis’ op in Kampala (Oeganda) waar uit Soedan gevluchte ontwerpers, kunstenaars en activisten een ruimte wordt geboden voor experiment en creatie. Het makershuis zal functioneren als een collectieve werkplaats waar verbindingen met elkaar en met de stad worden gelegd en kruisbestuivingen worden gestimuleerd. Het project WhoseDemocracy? LAB is een laboratorium dat zich richt op co-creatief onderzoek om democratische en participatieve praktijken te verkennen die voortkomen uit verschillende West Afrikaanse tradities in Benin, Ivoorkust, Senegal, Burkina Faso, Niger en Mali. Dit onderzoek, gebaseerd op kunst en ontwerp en uitgevoerd met kunstenaars, wetenschappers en denkers gevestigd op het Afrikaanse continent, wordt vastgelegd in fotografie en film. Het tonen van de beelden in reizende tentoonstellingen geeft ruimte voor verdere betrokkenheid bij de lokale lens van de deelnemende makers. Via een multi-channel platform worden nieuwe relatienetwerken tussen verschillende regio’s bevorderd.

focus op gemeenschap

Er zijn ook verschillende projecten geselecteerd die zich richten op dynamieken rondom het idee van gemeenschappelijkheid, waaronder samenhorigheid en het articuleren van publieke ruimtes. Fill in the gap is een samenwerking tussen Bureau LADA (Nederland) en cultureel platform Think Tanger (Marokko). Zij willen hiermee reageren op de culturele, sociale en ruimtelijke fragmentatie en tekorten die zijn ontstaan door de snelle groei van de stad Tanger. Doel van project is om een mobiele culturele hub op te zetten in de periferie, gecombineerd met interactieve en internationale culturele programmering, in samenwerking met jonge lokale verenigingen en kunstenaars. Zo willen ze inspelen op de veranderende culturele en stedelijke dynamiek. In het project genaamd ቤት (Bet), wat ‘thuis’ betekent in het Amhaars, zullen de Nederlandse kunstenaar/ontwerper Munir de Vries, de Ethiopische organisatie Addis Street Art onder leiding van Solomon Kifle, en architect/onderzoeker Yasmin Bushra, samen met de Addis Ababa University ruimtelijk onderzoek doen naar het concept van ‘thuis’. Het project is een reactie op de gedwongen verplaatsing van bewoners van het centrum naar voorstedelijke flatgebouwprojecten waarbij naast een huis, ook het gevoel van thuis, gemeenschap en verbondenheid wordt ontworteld.

focus op (im)materieel erfgoed en inheemse kennis

Onderzoek naar (im)materieel erfgoed en inheemse kennis staat ook centraal in een aantal van de geselecteerde projecten. Er wordt gezocht naar betekenis die aansluit op de beleving en praktijken van lokale gemeenschappen. Unruly knowledge: towards epistemic restitution is het collaboratieve onderzoeksdeel van het meerjarige artistieke onderzoeksproject Sustaining the Otherwise, dat wordt geleid door curatoren en onderzoekers Selene Wendt en Amal Alhaag. Door middel van onderzoeksforums en werkgroepen voor kunstenaars, denkers, onderzoekers en activisten, richt het project zich op de restitutie van cultureel erfgoed met als doel pluriversale narratieven, geschiedenissen en perspectieven te bevorderen en bij te dragen aan kennisdeling en onderlinge uitwisseling. Dit programma wordt samengesteld en ontwikkeld in samenwerking tussen het curatoriële collectief Sustaining the Otherwise, de African Art Book Fair in Dakar, Senegal en het Lusaka Contemporary Art Centre in Lusaka, Zambia. In het project Grass-roots van VE-R in samenwerking met Africa Wood Grow wordt gezocht naar duurzame landschapsinterventies, zoals heggen en watervoorzieningen, die worden ontwikkeld op basis van lokale kennis en praktijken van de gemeenschap in het Tiva-stroomgebied in Kenia. Met het project APE x NL: Hidden histories of slavery in the Cape (werktitel) beoogen New Urban Collective en The Black Archives in samenwerking met het Kasteel van Goede Hoop, Adrian van Wyck, Carine Zaayman, Nancy Jouwe en Farren van Wyk een dialoog te faciliteren tussen Zuid-Afrikaanse onderzoekers, erfgoedinstituten en kunstenaars over de verborgen geschiedenis van de rol van Nederland in de slavernij in Zuid-Afrika.

Bekijk meer geselecteerde projecten hier.

beoordeling

Alle ingediende aanvragen zijn voorgelegd aan een onafhankelijke adviescommissie bestaande uit Ama van Dantzig, Arthur Steiner, Mike Emmerik en Zico Lopes. Deze commissie heeft de ingediende voorstellen behandeld en beoordeeld binnen de kaders van de Regeling Open Oproep van het Stimuleringsfonds en op basis van de drie criteria van deze open oproep:

• relevantie van het gekozen onderwerp;
• plan van aanpak;
• opzet van de samenwerking.

cijfers

Voor de Open Oproep Resilient Communities / Inclusive Cities / Just Societies II was een totaalbudget van € 400.000 beschikbaar. Uit de 37 beoordeelde aanvragen zijn veertien voorstellen geselecteerd. Het toekenningspercentage komt daarmee op 37,8 %. De maximumbijdrage per voorstel bedroeg € 40.000. De beoordeling van de open oproep had de vorm van een tender: dit betekent dat binnen het beschikbare budget een aantal voorstellen boven de andere is verkozen. Alleen positief beoordeelde projecten worden ondersteund.

Foto bovenaan: APE x NL: Hidden histories of slavery in the Cape