Innovatielabs – 16 projecten geselecteerd

In september 2021 hebben het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en CLICKNL via een open call een oproep gedaan aan instellingen en makers om toepasbare kennis en werkvormen te ontwikkelen die ten goede komen aan de wendbaarheid en weerbaarheid van de culturele en creatieve sector. Uit de 174 ontvangen projectvoorstellen zijn zestien projecten geselecteerd.

17 februari 2022

De onderwerpen variëren van blockchain voor de huizenmarkt tot het doorontwikkelen van een database voor duurzame kunstenaarsmaterialen en het onderzoeken van hybride vormen voor dramatische expressie. In het merendeel van de projecten wordt geëxperimenteerd met nieuwe formats en samenwerkingsvormen, waaruit nieuwe artistieke uitingen kunnen ontstaan.

Selectie
Meta-Estate Lab – Block Foundation
Kan blockchain het verschil maken in de huizenmarkt? Samen met partners Arcam en ZHA CODE, de denktank van Zaha Hadid Architects gericht op computational design, wil Block Foundation de mogelijkheden van decentrale financiering verkennen én toetsen aan de hand van prototypen. De initiatiefnemers zien kansen voor ontwerpers om hun werkterrein te verbreden.

Crowdkeeping – Creative Funding/voordekunst
Creative Funding neemt het initiatief om samen met een aantal kleine tot middelgrote organisaties in de creatieve sector een gezamenlijke werkmethode en ondersteunende tool te ontwikkelen op het gebied van relatiebeheer.

Touched by a hologram? – DoubleA
Componist-regisseur Michel van der Aa (DoubleA) onderzoekt samen met partners Arcturus, Scatter, VRDays Europe en een team van freelancers de artistieke mogelijkheden van het virtuele. Het doel van het project is om de podiumkunstensector klaar te stomen voor een metaverse toekomst waarin een oneindig universum van aan elkaar geschakelde virtuele ruimtes bestaat.

Hybrid Models – Effenaar Smart Venue
Aan de hand van drie experimenten wil Effenaar Smart Venue nieuwe formats voor hybride evenementen ontwikkelen. De projectpartners zien kansen voor een nieuw verdienmodel en een rijke 'thuisbeleving'.

The New Social – Framer Framed
Framer Framed wil samen met onder andere IMPAKT en Hackers & Designers kansrijke antwoorden formuleren op de vraag hoe culturele producties, zoals livecasting en publicaties, op de langere termijn betekenisvol kunnen zijn in een mengvorm van online en offline.

Future Materials Jan van Eyck Academie
Jan van Eyck Academie start een samenwerking met onder andere Central Saint Martins om hun hybride database van duurzame en afbreekbare kunstenaarsmaterialen op te schalen en door te ontwikkelen. Uiteindelijk hopen de projectpartners bij te dragen aan de verduurzaming van makerspraktijken.

Unlocking Fashion Heritage Modemuze
Door middel van 3D-scans van stukken uit museale modecollecties wil Modemuze, een samenwerkingsverband van achttien Nederlandse en Vlaamse musea, ambachtelijke (historische) kennis ontsluiten voor een breed publiek: van museummedewerkers tot ‘thuismakers’.

Boijmans Hillevliet Museum Boijmans Van Beuningen
Samen met partners uit de culturele sector, het maatschappelijke veld en het onderwijs werkt Museum Boijmans van Beuningen aan de doorontwikkeling van een nieuw museaal concept gericht op publieksbereik.

De Kunst van Later – Muzus
Aan de hand van een iteratieve aanpak, waarin onderzoek en ontwerp hand in hand gaan, wil Muzus zzp'ers handvatten bieden om hun oudedagsvoorziening slim te regelen. Het onderzoek wordt opgezet in co-creatie met probleemeigenaren (Platform ACCT en PGB Pensioendiensten), partners uit de culturele en creatieve industrie (Motivaction, Think+DO, 3310 School for Millennials) en zzp’ers.

OutsiderlandLab – Outsiderland (Stichting Captain Hoek)
Door makers uit verschillende milieus met elkaar in aanraking te brengen, wil Outsiderland de culturele en creatieve sector toegankelijker maken voor elke vorm van creativiteit en originaliteit. Aan het project wordt een onderzoek gekoppeld dat wordt uitgevoerd door projectpartner Stefanie van Zal (Lectoraat Langdurge Zorg en Ondersteuning).

Everybody in the (art)house! – Picl
Hoe kunnen culturele instellingen hun digitale of hybride aanbod benutten om hun publiek te verbreden? Picl zoekt samen met onder andere Rotterdam Festivals en Medialoc naar kansrijke antwoorden.

Living Lab Open CultuurdataPublicSpaces
PublicSpaces start samen met het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, NPO en Waag een living lab om te leren hoe open source technologie kan bijdragen aan een groter bereik en betere vindbaarheid van het online aanbod van culturele producties.

2nd World SMH 40-45
SMH 40-45, samenwerkingsverband van vijftien Nederlandse musea en herinneringscentra die zich richten op de periode 1940-1945, wil digitale strategieën ontwikkelen gericht op waardecreatie en publieksbereik door middel van een ontwikkeltraject voor museummedewerkers.

Podiumpas – Stichting Podiumpas
Met de Podiumpas willen de initiatiefnemers drempels verlagen voor cultuurliefhebbers om vaker en avontuurlijker naar het theater te gaan, met als beoogd resultaat vollere zalen.

Toolkit for the Inbetween – The Hmm
Een samenwerkingsverband van The Hmm, affect lab en MU start een tiental experimenten rondom hybride cultuurbeleving ter bevordering van de interactie tussen het fysiek en digitaal aanwezige publiek.

Innovation:Lab Theater Utrecht – Theater Utrecht
In samenwerking met DOX en HKU ontwikkelt Theater Utrecht een laboratorium waarin makers kunnen experimenteren met mixed reality-theatertechnieken en vertelmethodes.

Kennisdeling
De komende maanden werken de teams van de geselecteerde projecten individueel aan de uitvoering van hun plannen, maar ze opereren ook als groep in het delen en breed toepasbaar maken van hun kennis en bevindingen. Het Stimuleringsfonds en CLICKNL richten hiervoor een activiteitenprogramma in. Hierin worden onderwerpen behandeld als het benoemen en analyseren van stappen die in een proces zijn genomen, het analyseren van knelpunten en het bijstellen van werkwijzen, doelen of strategie. Binnen dit programma worden de teams bijgestaan door twee kwartiermakers: Renée van der Grinten, adviseur in de filmsector, en Gijs Meijer, adviseur bij DEN kennisinstituut voor cultuur & digitale transformatie. Zij helpen de teams om de opgedane kennis te delen en dwarsverbanden te leggen.

Syb Groeneveld, directeur-bestuurder van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie: ‘Vaak hebben individuele projecten vergelijkbare bedoelingen, maar mist er de samenhang. Die samenhang komt er wel met dit programma. We brengen partners bij elkaar om samen oplossingen voor de toekomst te bedenken.’

Bart Ashmann, directeur CLICKNL: ‘Het draait nadrukkelijk niet alleen om de activiteiten binnen de zestien projecten, maar ook om reflectie daarop. Om nadere invulling te geven aan de kennisontwikkeling voor de gehele sector biedt het programma Innovatielabs ook een flankerend onderzoeksproject dat wordt gefinancierd door het regieorgaan SIA.’

Innovatielabs
De Innovatielabs voor de culturele en creatieve sector zijn een initiatief van voormalig minister Van Engelshoven van OCW in reactie op de aanbeveling van de Raad voor Cultuur uit het advies Onderweg naar Overmorgen om drie innovatielabs op de thema's digitalisering, ruimtelijk ontwerp en productdifferentiatie te starten. Het programma is een gezamenlijk project van de zes rijkscultuurfondsen en CLICKNL. Doel is de culturele en creatieve sector de kans te geven te experimenteren met toepasbare kennis en werkvormen om deze sector zo te helpen na de covid-19-pandemie ook op langere termijn meer wendbaar en weerbaar te worden.

Adviescommissie
Onder voorzitterschap van Nathanja van Dijk hebben tien adviseurs – Bas van Berkestijn, Anne Mieke Eggenkamp, Bert van Loon, Chequita Nahar, Luuk Nouwen, Marieke Schoenmakers, Jeroen Stout, Meis Suker, Jaïr Tchong en Martine Zoeteman – de projectvoorstellen beoordeeld onder andere op mate van innovatie, samenwerking en schaalbaarheid.

Het beschikbare budget van € 3.150.000 ondersteunt zestien van de 47 positief beoordeelde aanvragen. De projecten die op alle criteria de hoogste score hebben behaald, maken deel uit van de selectie.