Innovatielabs #2 – 17 projecten geselecteerd

In 2022 schreven het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en CLICKNL voor de tweede keer de Open Call Innovatielabs uit. De oproep stond open voor vernieuwende en experimentele projecten om actuele opgaven in de culturele en creatieve sector het hoofd te bieden en de weerbaarheid van de sector te vergroten. De belangstelling voor de oproep was groot. Uit de 123 ontvangen projectvoorstellen zijn na twee selectierondes zeventien projecten geselecteerd.

13 april 2023

In de geselecteerde projecten worden actuele thema's aangesneden als inclusie, klimaatverandering, digitale transformatie en het (beter) benutten van de culturele en creatieve denk- en maakkracht bij maatschappelijke opgaven. In veel van de voorstellen staat een onderzoek centraal naar nieuwe manieren om kennis, content en data te delen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld over archivering en het digitaal ontsluiten van erfgoed, de verkenning van nieuwe vormen van publieksinteractie en de ontwikkeling van nieuwe modellen voor interdisciplinaire uitwisseling en samenwerking.

selectie
Amsterdam Dance Event - Mixed Reality for Culture
Amsterdam Dance Event, Amerpodia, Muziekgebouw aan ’t IJ en Ravel verkennen hoe je met mixed-realitytechnieken conferenties kunt faciliteren. Ze borduren voort op een eerder ontwikkeld digitaal platform, met als doel een volwaardig alternatief te bieden voor de fysieke praktijk en dit te koppelen aan een businessmodel dat als voorbeeld kan dienen voor anderen werkzaam in de sector.

Archival Consciousness – Archiving the present
Archival Consciousness, Framer Framed en de Jan van Eyck Academie willen de online toegankelijkheid van archieven en bibliotheken van culturele instellingen verbeteren. Tien culturele archieven dienen als uitgangspunt voor hun onderzoek naar een open-source infrastructuur die aansluit bij de associatieve wijze waarop mensen online informatie tot zich te nemen.

Cinedans – Moving Media Lab
Cinedans onderzoekt samen met Nederlandse Dansdagen, Korzo, DansBrabant, VRDays, Eye en Design Academy Eindhoven hoe de toepassing van film en mixed reality-technieken de wijze verandert waarop dansmakers en ontwerpers creëren en uitvoeren. Bij het project zijn onderzoekers betrokken gespecialiseerd in embodiment: de lichamelijke ervaring van hoe je je voelt in de (virtuele) ruimte.

Crafts Council Nederland – The Linen Project
Het langlopende The Linen Project heeft als doel lokale productie van linnen nieuw leven in te blazen. Samen met Koninklijke Auping, Enschede Textielstad, New Tailor en het Lectoraat Nieuwe Economie wil Crafts Council Nederland twee productieketens realiseren, die verdienvermogen geven aan alle betrokkenen en tegelijk bijdragen aan verduurzaming.

Documentair Theater – NIET VOOR DE BÜHNE
Hoe kun je als kunstenaar bijdragen aan maatschappelijke verandering en wat betekent dat voor je maakpraktijk? Anoek Nuyens, Urgenda en Impakt Makers zoeken gezamenlijk naar een antwoord. Vanuit de ambitie om een handelingsperspectief te bieden aan burgers, bedrijven en politiek in de klimaatcrises, staat ze een vernieuwend maakproces voor ogen waarin het publiek een actieve rol speelt.

Foundation We Are – Collaborations For Future
Vanuit de overtuiging dat een uitwisseling tussen creatieve professionals en wetenschappers waardevol is bij het oplossen van klimaatvraagstukken, slaan Foundation We Are en Social Design Showdown/Afdeling Buitengewone Zaken de handen ineen met onderzoekers van diverse kennisinstellingen. Het doel is om nieuwe samenwerkingsmodellen te ontwikkelen die als blauwdruk kunnen dienen voor de maatschappelijke opgaven waar Nederland voor staat.

Innofest – Groen & inclusief voorwaarts
Aan de hand van een tiental innovatietests op festivals wil een samenwerkingsverband van lnnofest, Oerol en DGTL/The Revolution Foundation leren wat er nodig is om innovatieve producten of diensten succesvol te vermarkten en tegelijk bij te dragen aan een wendbare en weerbare culturele sector. Speciale aandacht gaat uit naar de thema's duurzaamheid en sociale inclusie.

Noord Nederlands Toneel – Venue of the future
Het Noord Nederlands Toneel, Substrakt, DEN Kennisinstituut cultuur & digitale transformatie en Audience Labs verkennen gezamenlijk een virtuele toekomst van de podiumkunsten. Parallel aan de creatie van een live dans- en theatershow wordt geëxperimenteerd met online en hybride vormen van publieksinteractie en opdrachtgeverschap voor een online omgeving.

Rotterdams Philharmonisch Orkest – Music makes the people come together
Samen met de Erasmus Universiteit en het Erasmus Medisch Centrum onderzoekt het Rotterdams Philharmonisch Orkest of en hoe muziek van invloed is op het sociale, mentale en fysieke welzijn van mensen. De initiatiefnemers zien kansen voor orkesten en musici om hun werkterrein te verbreden en tegelijk bij te dragen aan innovatie in de ziekenhuiszorg.

Stichting Digitaal Informatieplatform Podiumkunsten – De Publieksmonitor Predictive AI
Met behulp van voorspellende AI-technieken willen de initiatiefnemers van De Publieksmonitor Predictive AI een hulpmiddel ontwikkelen voor makers, programmeurs en marketeers om afgewogen keuzes te maken in programmering en marketing. Er wordt gewerkt aan een digitale tool voor het sectorbreed verzamelen, analyseren, ontsluiten en interpreteren van publieks- en verkoopdata.

Stichting Pleinmuseum / DROPSTUFF.nl – Fiera del Suono
DROPSTUFF MEDIA, Beeld & Geluid en het Stadsmuseum Tilburg onderzoeken in samenwerking met de Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Utrecht en de Fontys Hogeschool Tilburg de museale en autonome mogelijkheden van augmented audio. De insteek van het project is dat het toevoegen van geluiden aan tentoonstellingen en erfgoedlocaties bijdraagt aan publieksbereik en publieksbeleving.

Stichting SETUP – Gezocht: Talentvolle Gemeenten
Stichting SETUP, Bureau Ruimtekoers en Lobby Lokaal willen bevorderen dat creatieve en culturele makers worden betrokken bij gemeentelijke opgaven. Hiertoe nodigen ze gemeenten uit om kunstenaars in te zetten bij actuele uitdagingen die om verbeeldingskracht vragen. Het beoogde doel is drieledig: gemeenten inspireren, drempels wegnemen en gereedschappen ontwikkelen.

Stichting TAAT – Maas Lab
Door een samenwerking op te zetten tussen menselijk en niet-menselijk leven, verkennen kunstcollectief TAAT en SoAP Maastricht nieuwe strategieën voor communiceren, organiseren en co-creëren. Ze nodigen makers, wetenschappers en omwonenden uit om de rivier de Maas te zien als een gelijkwaardige stem in besluitvorming en willen met de opgedane kennis een blauwdruk creëren voor meerstemmig ontwerpen in de toekomst.

The Need For Legacy – House of Legacies
The Need for Legacy, Allard Pierson en LFMC werken samen aan een inclusief theaterarchief waarin podiumkunsten van vroeger en nu gelijkwaardig worden opgenomen en ontsloten via een online portal. Bij de ontwikkeling wordt de nadruk gelegd op het proces: de portal is niet het eindproduct, maar een fase in het proces waarin activiteiten voor onderzoek en kennisdeling elkaar afwisselen.

Thunderboom Records – Innovatielab Cultuur Tech
Stichting Thunderboom Records, Reblika, Superposition en Beeld & Geluid willen nieuwe technologieën, zoals augmented reality, AI en digitale avatars, beter toegankelijk maken voor Nederlandse muzikanten. Door prototypes te gebruiken en deze geregeld te testen met eindgebruikers beogen ze kennisontwikkeling en experiment te bevorderen voor en door de muzieksector.

Tulsa Studios – Act Now - Write Away!
Samen met partners uit de creatieve en culturele sector en de wetenschap start Tulsa Studios een incubatortraject voor makers van kleur, gebaseerd op het concept van een writers’ room. De insteek van dit onderzoeksproject is dat deze 'schrijversplek' interessante inzichten oplevert rondom het organiseren van een maakproces binnen de driehoek van makers, sector en publiek.

Ulrike Quade Company – Center Stage Robotics
Met dit project zetten Ulrike Quade Company, Bram Ellens, Event Robotics en de Universiteit Utrecht hun onderzoek voort naar industriële robots en robotica in theatrale en performatieve settings. Het samenwerkingsverband wil de creatieve sector voorzien van inspiratie, kennis en nieuwe werkvormen, alsook onderzoeken hoe kennis uit het theater de wereld van robotica kan inspireren.

kennisdeling
De komende maanden werken de zeventien initiatieven individueel aan de uitvoering van hun plannen, maar ze opereren ook als groep in het delen en breed toepasbaar maken van hun kennis en bevindingen. Het Stimuleringsfonds en CLICKNL organiseren een activiteitenprogramma dat in het teken staat van leren van en met elkaar. In vijf à zes werksessies worden de deelnemers uitgenodigd om mee te denken over de kansen en knelpunten van elkaars innovatieprojecten en zo elkaars deskundigheid te stimuleren. Gedurende het hele programma staan twee coaches de deelnemers bij als 'kritische vriend', die helpt te reflecteren op het proces, vragen stelt en uitdaagt om zaken vanuit een andere hoek te bekijken.

innovatielabs
De selectie van Innovatielabs #2 was verdeeld over twee rondes. In de eerste ronde selecteerde de adviescommissie vijftig voorstellen, die de aanvragers met een schrijfsubsidie verder uitwerkten. In een tweede selectieronde werden deze voorstellen opnieuw beoordeeld onder voorzitterschap van Nathanja van Dijk. Elf adviseurs – Annabelle Birnie, Dymphie Braun, Ernestine Comvalius, Roy Cremers, Anne Mieke Eggenkamp, Roel van Herpt, Frank Kimenai, Andre Schaminee, Meryem Slimani, Laurens Vreekamp en Martijn de Waal – beoordeelden de projectvoorstellen op de mate van vernieuwing, de kwaliteit van het onderzoeksplan, de kwaliteit van het samenwerkingsverband en de mate waarin de beoogde effecten de Nederlandse culturele en creatieve sector naar verwachting zullen versterken.

Het beschikbare budget van € 4.500.000 ondersteunt zeventien van de 27 positief beoordeelde aanvragen. De projecten die de hoogste gemiddelde eindscore op de criteria hebben behaald, maken deel uit van de selectie.

Innovatielabs #2 is een vervolg op de eerste open call die is uitgezet in 2021 en heeft geleid tot de selectie van zeventien projecten. De opbrengsten uit de eerste editie worden gezamenlijk gepresenteerd tijdens de Dutch Design Week 2023 (21 tot en met 29 oktober 2023) in Eindhoven. Het programma wordt gefinancierd uit het herstelplan voor de cultuursector. De uitvoering van Innovatielabs is belegd bij de zes rijkscultuurfondsen en CLICKNL, topconsortium kennis en innovatie voor de Creatieve Industrie. Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie is penvoerder.