Stimuleringsfonds

In de vierde editie van de Open Oproep Platforms voor ontwerpend leren zijn elf projecten geselecteerd. Het overkoepelende doel van de uiteenlopende initiatieven: kinderen en jongeren introduceren in de Nederlandse ontwerp- en maakcultuur.

4 december 2025

algemene indruk

Met de Open Oproep Platforms voor ontwerpend leren willen het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Fonds voor Cultuurparticipatie een impuls geven aan initiatieven die kinderen en jongeren wegwijs maken in de Nederlandse maak- en ontwerpcultuur.

De respons op de open oproep weerspiegelt de breedte van het werkveld. Waar sommige initiatieven zich richten op specifieke ontwerpdisciplines of technieken, kiezen andere voor een bredere benadering waarbij talentontwikkeling centraal staat. Opvallend is de sterke lokale verankering in veel voorstellen. Initiatieven als Studio Osdorperban in Amsterdam Nieuw-West en Studio Woensel-West in Eindhoven werken vanuit de leefwereld van jongeren in hun wijk. In het Caribisch gebied zien we programma's als Give Aruba's Creativity a Boost die zich richten op het behoud van ambachtelijke tradities zoals keramiek, terwijl Nature Meets Mankind jongeren verbindt met hedendaagse technieken als 3D-printing en CNC-productontwikkeling.

Volgens de adviescommissie vervult dit netwerk een belangrijke rol in het verbinden van professionele ontwerppraktijken met kinderen en jongeren. Wat in veel voorstellen echter onderbelicht blijft, is hoe deze initiatieven zich verhouden tot elkaar en tot andere, bestaande organisaties. Om een sterkere brug te kunnen slaan tussen het ontwerpveld en jongeren is meer inzicht nodig in hoe regionale netwerken functioneren.

selectie

Enkele opvallende projecten uit de selectie:

Give Aruba's Creativity a Boost – Design Academy Aruba
Foundation International Design Academy Aruba richt zich op het behoud en de vernieuwing van Arubaanse keramiek. Dit ambacht is nauw verbonden met het inheemse erfgoed, maar wordt nog slechts door enkele keramisten beoefend en dreigt te verdwijnen. Het project Give Aruba's Creativity a Boost biedt jongeren tussen de 16 en 20 jaar een stapsgewijs programma waarin zij leren werken met klei, glazuren en giettechnieken. Ze bouwen een eigen collectie op die ze presenteren tijdens exposities. Aan het einde van het programma beschikken de jongeren over technische en creatieve vaardigheden, en basiskennis van ondernemerschap. Design Academy Aruba werkt samen met de Universiteit van Aruba en MBO-instellingen EPI en EPB. Het programma draagt bij aan het behoud van keramiek-erfgoed en aan de ontwikkeling en zichtbaarheid van makers op Aruba.

(On)rust in de polder – Catharina Maria Hof
Catharina Maria Hof transformeert een familieboerderij in Zeeland tot een plek voor kunst en design. In 2026 brengt de boerderij haar eerste educatieve programma naar buiten: (On)rust in de polder. Binnen het programma werken jongeren samen met professionele ontwerpers, waaronder Marit Janse, Sabine Rovers en Giuseppe Licari, aan locatie-specifieke workshops. Materialen en grondstoffen van de boerderij staan centraal. Zo ontdekken jongeren spelenderwijs ontwerpvaardigheden en ontwikkelen ze een kritische blik op hun omgeving, terwijl ze thema's als klimaat, energietransitie, voedselvoorziening en erfgoed verkennen. Halverwege het jaar worden de eerste resultaten gedeeld tijdens een publieksmoment en in een toegankelijke tentoonstelling in de schuur, waarbij de Zeeuwse gemeenschap actief betrokken wordt.

Studio Osdorperban – Studio Osdorperban
Studio Osdorperban is een sociaal-artistieke designstudio van en voor jongeren in Amsterdam Nieuw-West. Hier werken jongeren vanaf 12 jaar in co-creatie met ontwerpers en kunstenaars aan projecten die voortkomen uit hun leefwereld en de vraagstukken van hun wijk. Zij zijn geen deelnemers maar mede-eigenaars: ze krijgen betaald, bouwen een portfolio op en ontwikkelen creatieve, praktische en ondernemende vaardigheden. Het programma combineert wekelijkse ontwerpsessies en ondernemersworkshops met eigen werk en opdrachten voor externe partners. Eerdere projecten van Studio Osdorperban laten zien hoe alledaagse gewoonten en jeugd- en straatcultuur kunnen uitgroeien tot ontwerpen, producten en ontmoetingen. Jongeren delen hun werk met buurt en stad via publieksprogramma's zoals SOBios en Osdorp Springt uit de Ban(d). Zo maken jongeren hun talent zichtbaar en dragen zij bij aan een nieuw, positief narratief voor Nieuw-West.

Bekijk hier de hele selectie.

beoordeling

Om tot een selectie te komen zijn de voorstellen aan de hand van de volgende criteria beoordeeld door de adviescommissie:

De opzet van het programma
De rol en kwaliteit van de betrokken ontwerpers en begeleiders
De toegankelijkheid van het programma
De positionering binnen de bestaande infrastructuur
De duurzaamheid van het programma

In deze editie van de oproep is nadrukkelijk rekening gehouden met een gelijkmatige verdeling van de initiatieven over de landsdelen van het Koninkrijk Nederland.

cijfers

Uit de 42 beoordeelde aanvragen zijn 11 voorstellen geselecteerd. Voor deze open oproep was een budget van € 720.000 beschikbaar.

vervolg

In 2026 lanceren het Stimuleringsfonds en het Fonds voor Cultuurparticipatie opnieuw een Open Oproep Platforms voor ontwerpend leren. Wil je hierover op de hoogte blijven? Houd dan onze website en nieuwsbrief in de gaten.

Banner: Design Club Programma – 2026 STORE (foto Valentina Vos)