Eigentijds gebruik van ambachten – 6 projecten geselecteerd

9 januari 2020

Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie stelde met deze oproep ontwerpers in de gelegenheid met een voorstel te komen dat de gelijkwaardige samenwerking tussen ambachtslieden en ontwerpers versterkt en dat kan leiden tot een duurzame toekomst van het ambacht. Het fonds vroeg om voorstellen voor verkenningen, nieuwe gebruiken en/of toepassingen van traditionele en hedendaagse ambachten.

De geselecteerde voorstellen ontvangen subsidie uit een aanvullend budget dat beschikbaar is gesteld vanuit het ministerie van OCW voor volkscultuur (immaterieel erfgoed) voor drie Rijkscultuurfondsen.

beoordeling
Voor de open oproep ontving het Stimuleringsfonds dertig voorstellen. Omdat het Stimuleringsfonds samen met het Mondriaan Fonds de oproep had uitgezet, zijn de aanvragen voorgelegd aan adviseurs van het Stimuleringsfonds én van het Mondriaan Fonds. Het Stimuleringsfonds heeft Job Meihuizen en Désiree Hammen gevraagd een selectie te maken: het Mondriaan Fonds vroeg dat aan Luuk Nouwen en Antonio Guzman. In een gezamenlijke vergadering zijn zowel de aanvragen van het Mondriaan Fonds als die van het Stimuleringsfonds besproken en geselecteerd onder voorzitterschap van Barbara Visser.

In de vergadering heeft de adviescommissie alle aanvragen gezamenlijk besproken. De adviseurs namens het Mondriaan Fonds waren leidend in de beoordeling van de aanvragen van dat fonds; de adviseurs namens het Stimuleringsfonds waren leidend in beoordeling van de Stimuleringsfonds-aanvragen. De ingediende voorstellen zijn getoetst aan de hand van de criteria van deze oproep gericht op:

• De innovatieve kwaliteit van het plan, inclusief de beoogde meerwaarde voor het ambacht;
• De artistieke / ambachtelijke kwaliteit van het werk van de aanvrager en ambachtsbeoefenaar;
• De betrokken deskundigheid en de kwaliteit van het plan van aanpak als geheel (denk hierbij aan diversiteit, inclusiviteit, draagvlak, regionale (culturele) inbedding en spreiding);
• De wijze waarop de beoogde werkrelatie tussen ambachtslieden, kunstenaar/vormgever wordt ingericht;
• De wijze waarop verbindingen worden gelegd met maatschappelijke partijen en met het publiek.

De adviseurs beoordeelden in hoeverre de voorstellen consistent zijn opgezet en de mate waarin deze aansloten op de doelstellingen van deze oproep en het Subsidiereglement. De beoordeling had de vorm van een tender: een aantal voorstellen is verkozen boven de andere.

selectie
Elf aanvragen zijn positief beoordeeld en de aanvragen zijn onderling gerangschikt. Het budget reikt tot de honorering van de volgende vijf voorstellen:

• Glasvlechterij – Visser & Meijwaard
  
• Archief van de Toekomst – Envisions
• Plooiramen en pennentrappen – Saar Scheerlings
• Wiep – Christien Meindertsma
• Zonnestof – Textielfabrique
• Innovatief vlechtwerk – Atelier Remy & Veenhuizen

reflectie
De adviseurs zijn over het geheel genomen positief over de kwaliteit van de aanvragen. Ook de grote hoeveelheid aanvragen stemt de adviseurs positief. De oproep lijkt te beantwoorden aan wat leeft in het veld. Met een positief advies voor elf aanvragen voldoet dus een groot deel van de aanvragen aan het doel en de criteria van de oproep. Helaas is het budget beperkt en konden slechts zes aanvragen worden gehonoreerd.
In de aanvraag van Visser & Meijwaard in samenwerking met Esmé Hofman waarderen de adviseurs de focus op de benadering vanuit het weven en het materiaal, wat goed aansluit op het doel van de oproep. Ook over de samenwerking en vraagstelling van Envisions met het TextielMuseum zijn de adviseurs positief. De adviseurs vertrouwen op een onderscheidend resultaat met de kennis en professionele aanpak van René Veenhuizen en (wederom) Esmé Hofman. Ook wat betreft het voorstel van Saar Scheerlings zijn ze benieuwd naar de kennis van ambachtsbeoefenaar Jankees Goud. In het voorstel van Christien Meindertsma en timmerbedrijf Kuperus & Gardenier sluiten doel en opzet zowel praktisch als inhoudelijk heel mooi aan. In ontwerper Pauline van Dongen en weefexpert Maaike Gottschal zien de adviseurs de juiste partners om hun voorstel naar een hoger plan te tillen.

Het valt de adviseurs op dat de inzet vanuit het ambacht in een aantal voorstellen weinig wordt toegelicht. Bij een aantal aanvragen leidde dat tot onduidelijkheid over de rol van de ambachtsbeoefenaren, die soms beperkt lijkt te blijven tot alleen technische uitvoering. De adviseurs vinden het belangrijk om naar de aanvragers uit te dragen dat het verschil tussen het inzetten of toepassen van een techniek niet hetzelfde is als een ambacht uitvoeren, in lijn met de strekking van de oproep.

Bekijk hier de hele selectie.

vervolg
De oproep wordt in het voorjaar 2020 herhaald. Houd de website en de nieuwsbrief in de gaten voor de sluitingsdatum.