Nieuwe woonconcepten voor dak- en thuisloze jongeren – 5 projecten geselecteerd

In april schreef het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie de Open Oproep Nieuwe woonconcepten dak- en thuisloze jongeren uit. De belangstelling was groot. De adviescommissie selecteerde vijf projecten, die een goede thematische spreiding laten zien. Programmaleider Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp Jetske van Oosten reflecteert op de open oproep.

3 juni 2020

Het is een actueel en urgent probleem: Nederland kent een relatief hoog aantal dak- en thuisloze jongeren. Er wordt al lang over deze problematiek nagedacht en door veel partijen aan gewerkt. Ook bestaan er veel 'nieuwe' woonconcepten voor deze doelgroep. Maar het opschalen van goede initiatieven blijkt moeilijk. Dit bevestigde ook de adviescommissie van deze open oproep. De uitdaging ligt in het creëren van blijvende impact en een succesvolle samenwerking van organisaties. Ontwerpers kunnen hierin met hun verbeeldende en verbindende kwaliteiten een rol spelen.

De kans die hier voor ontwerpers ligt, wordt door het veld herkend. De belangstelling voor de open oproep was namelijk groot. Met name de discipline van social designers is sterk vertegenwoordigd; in veel gevallen stelden zij multidisciplinaire teams samen met (interieur)architecten. Positief was dat in veel projectvoorstellen gekozen wordt voor een co-creatieve benadering en de jongeren bij het ontwerpend onderzoek worden betrokken. Door samen met hen aan de slag te gaan, krijgt de doelgroep een belangrijke positie in de verandertrajecten. Dit is heel belangrijk, juist ook omdat het een groep betreft van grote culturele diversiteit waar vaak maatwerk nodig is. Het niet denken vóór, maar juist mét de jongeren, versterkt de inclusiviteit binnen zowel de projecten als in de maatschappij.

selectie

De in behandeling genomen voorstellen zijn beoordeeld door (interieur)architect Femke Feenstra, strateeg en oprichter van And the people Joris Kramer, onderzoeker bij DRIFT Frank van Steenbergen en coördinator van jongerenplatform U 2B heard! Linda Zengerink. De geselecteerde voorstellen zijn alle vijf participatieprojecten waarin veel aandacht is voor achterliggende problematiek en tegelijkertijd wordt ingezet op het bieden van toekomstperspectief. Van een gemeenschappelijke 'woontuin' die dakloze jongeren ondersteunt bij het vinden van woonruimte en hen helpt hun sociale netwerk en vangnet uit te breiden tot een duurzaam woonconcept dat uitgaat van het bestaande aanbod en aansluit bij de behoefte van de jongeren en kan rekenen op draagvlak vanuit de buurt; de aanpak is veelzijdig.

De selectie bestaat uit:

  • Een nieuw fundament – Being A Designer
  • Terug naar eigenwaarde – Garage2020
  • Huishonger – Joes en Manon
  • Woontuinen – Site Practice
  • Volwaardige participatie – TAAK

cijfers

Voor de Open Oproep Nieuwe woonconcepten dak- en thuisloze jongeren nam het Stimuleringsfonds 35 aanvragen in behandeling. Met vijf gehonoreerde voorstellen kwam het honoreringspercentage op 14 procent. Het beschikbare budget was € 125.000.

achtergrond

Het ministerie van VWS lanceerde in maart 2019 het Actieprogramma Dak- en Thuisloze Jongeren. Als onderdeel van dit programma worden in veertien pilotgemeenten lokale jongeren op basis van hun persoonlijke behoeften ondersteund in het vinden van woonruimte. Met betrekking tot deze pilots stimuleert het Stimuleringsfonds via de Open Oproep Nieuwe woonconcepten dak- en thuisloze jongeren de inzet van ontwerpkracht en de samenwerking tussen ontwerpers en de pilotgemeenten om tot structurele ontwerpoplossingen te komen. In de eerste fase van deze open oproep worden de geselecteerde ontwerpteams gekoppeld aan de pilotgemeenten. Voor het onderzoeken en uitwerken van kansrijke perspectieven uit de eerste fase kan in februari 2021 nog eens subsidie worden aangevraagd. Zo kan in de tweede fase worden gekomen tot een samenhangend geheel van aanbevelingen voor systeeminnovaties gericht op verbetering van de woonomgeving van dak- en thuisloze jongeren.