Bouwen aan talent – 36 startende makers en ontwerpers geselecteerd

27 januari 2022

Met de Open Oproep Bouwen aan talent wil het Stimuleringsfonds de aansluiting van startende makers en ontwerpers met het werkveld versterken en het werkveld op zijn beurt ondersteunen door extra ruimte te creëren voor verdiepend onderzoek en experiment. Het fonds streeft ernaar op deze manier kennisontwikkeling te stimuleren en het netwerk en ondernemerschap van starters te versterken.

De aanvragen zijn, onder voorzitterschap van Tanja Koning (zelfstandig curator en programmeur), voorgelegd aan Joost Emmerik (stedenbouwkundige, landschapsarchitect), Ward Janssen (curator digitale en visuele cultuur), Lotte van Laatum (zelfstandig productontwerper), Iris Ruisch (managing director M-ODE), Michael Snitker (grafisch ontwerper) en Esther Verra (talent development TETEM). Zij beoordeelden de aanvragen op:

- benadering van de ontwerpopgave;
- kwaliteit van het werk van de ontwerper; en
- professionalisering en aansluiting van de ontwerpopgave bij de eigen ontwikkelpotentie.

selectie
De volgende 36 samenwerkingen zijn geselecteerd:

Architectuur
- Thijs de Zeeuw werkt samen met Kuang-Yi Ku (Studio Ku) aan een speculatief onderzoek naar de mogelijke rol van seksualiteit en gender in het ontwerp van dierentuinen.
- Site Practice onderzoekt in het project Plattelandspraktijken samen met Anna Zań mogelijke manieren van leven, werken en produceren in landelijke gebieden. Zij richten zich hierbij op het Twentse platteland.
- RAAAF onderzoekt samen met Dario Khozhai verlaten architectuur. Ze verkennen nieuwe vormen van interactie met en activering van de leegstaande gebouwen, en gaan op zoek naar manieren voor het lezen, documenteren en herdenken van gebouwen die wachten op sloop.
- NEXT architects wil samen met Yağız Söylev de opgave van schoolgebouwen in nieuw en breder perspectief plaatsen dan de huidige praktijk van aanbestedingen doet. Hun te ontwerpen School met toekomstwaarde moet een realistisch alternatief bieden, betaalbaar zijn en zijn waarde behouden.
- In het project De nieuwe kustlijn analyseren Rubén Dario Kleimeer en Gundega Strauberga de gedaanteverandering die Nederland zal ondergaan wanneer de zeespiegel stijgt. Ze werken toe naar een architectonisch einddocument met landkaarten, doorsneden, tijdlijnen en fotografie om de nabije en verder gelegen toekomst van Nederland te tonen.
- Atelier Blik en Studio Alma van de Burgwal gaan aan de slag met het ontwerpen van natuurinclusieve landgoed-suites in Natura 2000-gebied. Doel is om natuurinclusief bouwen te bevorderen met een eindproduct dat verder rijkt dan deze opdracht alleen.
- Radartoren Architectuur en Quita Schabracq werken in het project DeHangar.art aan de transformatie van een rijksmonumentale vliegtuighangarboerderij tot een testsite voor de kunsten. Met het oog op het toekomstige culturele programma wordt onderzocht hoe DeHangar en bijbehorende akker zelfvoorzienend kunnen worden, en hoe voorzieningen die nodig zijn als autonome objecten kunnen worden vormgegeven.

Vormgeving
- Heleen Klopper van Woolfiller stort zich samen met Elise Ory op de herwaardering van de 1,5 miljoen kilo wol die jaarlijks als afval wordt beschouwd. Daarbij kijken ze ook naar nieuwe wegen tot hergebruik, bijvoorbeeld in de vorm van samenwerking met kringloopwinkels, en onderzoeken ze hoe de interesse kan worden gewekt voor het ambacht van repareren en maken.
- STUDIO INEKEHANS ontwerpt samen met nedkaar (Ned Kaar) het Vakantiehuisje 2050 met 1850 footprint. Het project wil concreet maken wat een lagere footprint betekent voor ons dagelijks leven en hoe hoog die is in vergelijking met het verleden.
- Marjan van Aubel en Valentine Maurice werken samen aan de doorontwikkeling van twee circulaire producten gericht op zonne-energie: een parasol en een lichtgevend zonnepaneel. Ze doorlopen het proces van het ontwikkelen van modellen en het testen daarvan, tot en met een technisch haalbaar product dat kan worden geproduceerd.
- Studio Kars + Boom wil samen met Aušra Ces (Aušra Česnauskytė) de openbare ruimte onderzoeken vanuit vorm- en beeldtaal. Met nieuwe ogen willen zij naar deze ruimte kijken en werken aan een interactieve installatie die aanzet tot verwondering en verrassing door middel van een verhalend karakter.
- Isaac Monté en Studio Giorgio Gasco gaan experimenteren met touw en licht om unieke en site-specific lichtobjecten te maken. Met het project willen ze een combinatie maken van ambacht en technologie, door het weven van touw te combineren met licht.
- Bernhard Lenger doet onderzoek naar het huidige watersysteem. Hij wil dat het publiek zichzelf niet langer ziet als consument van water, maar als verzorger, beschermer of zelfs mede-eigenaar. Samen met dorineb (Dorine Baars) werken ze aan manieren om het onderzoek naar een meer toegepast niveau te krijgen.
- VANTOT en Studio Kurina Sohn willen met een tastbare visie komen op ontwerpen binnen de zogeheten Smart City. Ze nemen sociaal-technologische controverses als uitgangspunt om zo een verantwoorde toekomst te ontwerpen, ethische reflectie aan te moedigen en lokale betrokkenheid te stimuleren.
- Michèle Boulogne helpt Richard Niessen bij het ontwikkelen van een identiteit voor Het Paleis van Typografisch Metselwerk. Het Paleis is daarbij benieuwd hoe een identiteit reflexief kan zijn, meerdere dimensies kan hebben, en de tekortkomingen, de vragen en de onzekerheden van een instelling kan weerspiegelen. Kan een instituut met meerdere stemmen spreken? Kan het op de hak genomen worden?
- Kossmandejong en Iris van der Wal slaan de handen ineen om een compacte, reizende tentoonstelling te ontwerpen met groei als centraal thema. Geen standaard ‘witte muren’-tentoonstelling, maar een niet-lineaire, niet-hiërarchische artistieke setting waarin de bezoeker zowel via audio als fysiek onderling verbonden verhalen over groei kan ontdekken.
- Stichting The Image Society werkt met Ieva Jakuša aan een verdiepend praktijkonderzoek over ons online gedrag. De insteek is om niet te focussen op de negatieve effecten, maar het te benaderen vanuit een positieve blik. Het onderzoek zal uitmonden in een publicatie en biedt een theoretisch kader voor een film over online gedrag die parallel ontwikkeld wordt.
- Binnen het project #YouToo? werken Studio Anne Ligtenberg en Laura Deschl aan het zichtbaar maken van de impact van het project. Waar landt het? Wie gebruikt het? En wat is hun ervaring? Door testimonials te verzamelen over het #YouToo?-project en de gemeten impact vorm te geven, wordt toegewerkt naar een aantrekkelijk vormgegeven proof of concept om het sociale domein de waarde van design te laten zien.
- In het project Public Display onderzoeken Studio Elisabeth Klement en Kyung Lim Kwon nieuwe vormen om grafische vormgeving in het stadsbeeld te tonen, zonder dat deze een direct commercieel doel dienen zoals nu de standaard is met bijvoorbeeld billboards.
- Thuiswerken is here to stay. Daarom willen Buro Now en Lara Klingenberg onderzoeken met welke duurzame meubels of andere interieurproducten zij mensen kunnen helpen aan gezonde thuiswerkplekken die in ieder huis passen. Zowel qua uitstraling als formaat.
- House of Thol en Atelier LVDW (Laura van de Wijdeven) willen een bibliotheek samenstellen van nieuwe innovatieve materialen, en onderzoeken in hoeverre deze materialen ook te gebruiken zijn in toegankelijke producten. Het is een reactie op de vele innovatieve materialen die worden getoond op exposities, maar die hun weg nog nauwelijks vinden naar de markt.
- Studio Marije Vogelzang werkt samen met Studio Terrangular (Trang Ha) aan een kookboek en social mediakanaal die consumenten op een lichte, humoristische, prikkelende manier losweken uit hun patroon en ze het dagelijkse eten door een heel andere lens laten zien.
- Studio SociaalCentraal en Sara Bekkers gaan aan de slag om een passende workshopvorm te ontwikkelen die zorgt voor een zachte landing van de eerder ontwikkelde gesprekstool Beschuit met aandacht. Het doel van de workshop is om de hobbels rondom (het beginnen van) een gesprek over taboeonderwerpen te verminderen of weg te nemen bij zorgprofessionals en ouderen.
- Natasja Bökkerink gaat Vandejong helpen bij het structureren en vormgeven van hun traineeprogramma, dat een brug wil slaan tussen startende makers en het werkveld. Na onderzoek is het aan Natasja Bökkerink om de resultaten in een tastbare, aantrekkelijke vorm te gieten die kan worden gedeeld met het gehele studieveld.
- Studio Simone Post werkt samen met Studio Yoon Seok-hyeon aan een nieuwe productlijn uit de grote reststroom van de leerindustrie. Centraal staan duurzaamheid, circulariteit en esthetiek.
- Humade en Benedetta Pompili Studio onderzoeken de mogelijkheden van gebaggerd slib als grondstof voor het produceren van circulaire keramische producten.

Digitale cultuur
- Bakken & Baeck wil samen met Claartje Barkhof meer bewustwording en vertrouwen creëren rondom technologische black boxes zoals algoritmes en machine learning. Ze verkennen nieuwe manieren om complexe technologieën op een informatieve en speelse manier uit te leggen.
- Johannes Verwoerd Studio en Edward July bouwen aan een installatie waarin typografie reageert op de omgeving en het gedrag van de bezoeker: een showmodel van een interactief lettertype. Het is een onderzoek naar de plaats van taal en het geschreven woord in een wereld die steeds digitaler wordt.

Interdisciplinair
- Inside Outside en Margherita Soldati werken samen aan prototypes en experimenten van bioreceptief textiel: ademend, responsief, elastisch, doorlatend en poreus. Doel van het project is om de bioreceptieve eigenschappen van hun textielstructuur op microniveau te verbeteren.
- Supertoys Supertoys overschrijdt graag de grenzen tussen de digitale en fysieke wereld door te werken met 3D-software, VR, AR en digitale fabricagetechnieken. Samen met Rebeka Mór gaan ze dit potentieel verder verkennen waarbij ze zich focussen op de kracht van digitale animatie versus fysiek werk.
- StoneCycling en Nina van Bart willen in hun project onderzoeken of de tactiliteit en offline-ervaring van het vasthouden en voelen van een materiaal, online geëvenaard of zelfs overtroffen kan worden, door gebruik te maken van digitale technieken. Doel is om een alternatief te bieden op de wereldwijd honderden miljoenen samples van bouwmaterialen die veelal worden weggegooid.
- Bas Kosters Studio en Manuel Pellegrini gaan aan de slag met een open, visueel en inhoudelijk onderzoek gericht op vreugde. Het wordt onderdeel van een overkoepelend multidisciplinaire presentatie over vreugde.
- In het project City of Social Ecology pleiten Bureau LADA en Josymar Rodriguez voor een meer gelaagde benadering van stadsvernieuwing. Hun ambitie is om de sociale, ecologische en materiële ‘voetafdrukken’ van vernieuwing en renovatie van gebouwen boven tafel te krijgen en te visualiseren.
- DOOR architecten en Falko den Herder zien veel potentie in het fenomeen van deelsystemen als antwoord op de lastige huizenmarkt. Ze willen in beeld brengen welke ontwerpprincipes een positieve invloed hebben op het gevoel van saamhorigheid en ook op de betaalbaarheid van een woning, een woongebouw, en de directe omgeving. Hiermee beogen ze toe te werken naar een hogere emotionele, ecologische en economische waarde op de lange termijn.
- Studio RAP en Miles le Gras doen samen een ontwerpend onderzoek naar hoe een 3D-geprinte keramische gevel eruit kan komen te zien. Uitgangspunten zijn een hedendaags ontwerp, hoge technische haalbaarheid en betaalbare oplossingen.
- Feldt (Teresa Feldmann) gaat roomforthoughts helpen bij de digitale vertaalslag van hun eerder ontwikkelde theorie, naar een professioneel educatief allround serviceproduct. De theorie is een methode die nieuwsgierigheid en verbeelding stimuleert.

context
Het budget voor het programma Bouwen aan talent 2021 komt uit de extra middelen die het ministerie van OCW beschikbaar stelde om makers in de ontwerpsector te ondersteunen die hard zijn getroffen door de uitbraak van covid-19. Er zijn in 2021 63 samenwerkingstrajecten gerealiseerd die ieder worden ondersteund met € 12.500 (€ 6.250 voor het ontwerpbureau en € 6.250 voor de startende maker/ontwerper). Het budget biedt bovendien ruimte om alle partijen die in 2021 binnen Bouwen aan talent worden ondersteund een aanvullende subsidie in het vooruitzicht te stellen. Samenwerkingstrajecten kunnen hiermee worden verlengd, geïntensiveerd of extra kosten kunnen worden gedekt.

Foto bovenaan: Vandejong